Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

Rodzaj i skala działalności a relacje produktywności ekonomicznej aktywów z poziomem kosztów operacyjnych przedsiębiorstw sektora spożywczego

Robert Roman Stolarski — 2022-06-30

Celem opracowania jest określenie relacji kosztów operacyjnych do przychodów z działalności operacyjnej oraz produktywności ekonomicznej aktywów w zależności od rodzaju i skali działalności przedsiębiorstw sektora spożywczego. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem wskaźnika relacji poziomu kosztów operacyjnych do przychodów z działalności operacyjnej oraz wskaźnika produktywności ekonomicznej zasobów, określonego relacją wyniku operacyjnego do średniorocznego stanu aktywów. Badaniami objęto 175 przedsiębiorstw polskiego sektora spożywczego o przychodach powyżej 5 milionów euro rocznie w latach 2009–2017. Stwierdzono, że na poziomie operacyjnym relacja kosztów do przychodów zależała od rodzaju działalności przedsiębiorstwa i zwiększała się wraz ze wzrostem jej skali. Zależność produktywności ekonomicznej aktywów od relacji kosztów operacyjnych do przychodów z działalności operacyjnej zmniejszała się wraz ze wzrostem skali funkcjonowania przedsiębiorstwa. Odnotowano także, że poziom kosztów operacyjnych nie wpływał samodzielnie na wielkość produktywności ekonomicznej aktywów przedsiębiorstw sektora spożywczego.

Wykorzystanie systemu rachunkowości w ocenie realizacji postulatu zrównoważonego rozwoju w zakresie ochrony środowiska przez polskie firmy giełdowe sektora energetycznego

Sławomir Lisek — 2022-06-30

Celem pracy jest weryfikacja, w jakim stopniu system rachunkowości umożliwia uzyskanie danych dotyczących ochrony środowiska, oraz ocena występowania związku pomiędzy realizacją postulatu ochrony środowiska a kondycją finansową. Hipoteza badawcza pracy zawarta jest w pytaniach: Czy system rachunkowości umożliwia uzyskanie danych dotyczących ochrony środowiska? Czy istnieje związek pomiędzy
ochroną środowiska a kondycją firmy? Dla osiągnięcia celu wykorzystano metody heurystyczne i metody
wskaźnikowe. Jednostki publikują coraz więcej informacji dotyczących ochrony środowiska. Wskazane byłoby
sformalizowanie i uporządkowanie sposobu prezentowania danych dotyczących ochrony środowiska w raportach spółek. Występuje brak związku między ochroną środowiska a kondycją firmy.

Hotelarstwo historyczne i butikowe w dobie pandemii i konfliktu na Ukrainie. Studium przypadku Poznania

Krzysztof Sala — 2022-06-30

Hotelarstwo butikowe oraz historyczne ze względu na swoją wyjątkowość można często określić mianem fenomenu współczesnego rynku turystycznego. Hotele historyczne i butikowe stanowią obecnie coraz popularniejsze segmenty hotelarstwa na świecie i w Polsce. Adaptowanie do celów komercyjnych uprzednio zaniedbanych obiektów zabytkowych stanowi sposób na zapewnienie ich bieżącego utrzymania i dalszego rozwoju ze strony ich nowych właścicieli lub spadkobierców. Z kolei wyjątkowość i specyfika świadczonych usług tego rodzaju hoteli przyciąga coraz bardziej wymagających gości. Celem artykułu jest przedstawienie obecnej sytuacji i specyfiki funkcjonowania hoteli historycznych i butikowych w dobie trwającej globalnej pandemii i konfliktu na Ukrainie. Dla potrzeb publikacji poddano analizie poznański rynek hoteli historycznych i butikowych. Hipoteza badawcza opiera się na stwierdzeniu, że globalna pandemia związana z COVID-19 i konflikt na Ukrainie w istotny sposób wywiera wpływ na działalność hoteli historycznych i butikowych w Poznaniu. Artykuł powstał przy wykorzystaniu materiałów zwartych, jak również informacji netograficznych. Metodę badawczą zastosowaną w publikacji stanowi analiza danych zastanych, krytyka piśmiennicza oraz telefoniczny wywiad bezpośredni na celowo wybranej grupie właścicieli i managerów hoteli unikatowych w Poznaniu. Wyniki badań pozytywnie weryfikują postawioną tezę. Motywem wyboru powyższej tematyki była chęć uzupełnienia luki badawczej w zakresie najnowszych opracowań dotyczących hotelarstwa unikatowego w dziedzinie ekonomii.

Analiza skuteczności fuzji i przejęć w latach 2009–2019 w Polsce

Paweł Łojek — 2022-06-30

Podstawowym motywem funkcjonowania przedsiębiorstw jest maksymalizacja korzyści poprzez osiąganie dodatnich wyników finansowych przy możliwie minimalnym zaangażowaniu kapitału przedsiębiorstwa.
Każde dodatnie rezultaty, które przedsiębiorstwo jest w stanie osiągnąć z tytułu prowadzonej działalności, jest traktowane przez jego interesariuszy pozytywnie, bowiem przyczynia się do wzrostu jego potencjału ekonomicznego. Jednakże aby go osiągnąć, należy dokonać pewnych procesów, które wprost w swoim zamierzeniu dążą do wypracowania odpowiedniej wartości poprzez współdziałanie z innymi podmiotami na rynku. Wśród takich procesów wyróżnia się transakcje oparte o mechanizm fuzji i przejęcia. Należy podkreślić, że ogólnie są one postrzegane jako pozytywne, a niekiedy – z perspektywy ekonomicznej – nawet konieczne. Głównym celem artykułu jest dokonanie przeglądu największych wartościowo transakcji fuzji i przejęć wśród grup kapitałowych funkcjonujących w Polsce. Wartością dodaną artykułu jest możliwość rozwinięcia badań w kierunku korzyści fuzji i przejęć, jak również rozszerzenie obserwacji na inne sektory gospodarcze oraz geograficzne (w szczególności oceny skutków fuzji i przejęć w innych krajach świata). Wnioski płynące z artykułu mogą świadczyć o ustabilizowaniu sektora fuzji i przejęć w ostatnich latach, a także o pozytywnych korzyściach płynących z tych transakcji. Oczywiście nie każda fuzja czy przejęcie niesie ze sobą pomyślne skutki.

Model biznesowy oparty o technologię: perspektywa startupu

Anna Sibińska — 2022-06-30

Prezentowany artykuł odnosi się do procesu modyfikacji modelu biznesowego W artykule przeanalizowano, w jaki sposób startup może rozwinąć swój model biznesowy w zakresie wykorzystania wirtualnej rzeczywistości w sektorze edukacji zdrowotnej. Ze względu na charakter omawianej problematyki, wymaganej, aby pokazać mechanizmy modyfikacji modelu biznesowego, przeprowadzono badanie metodą studium przypadku, którego przedmiotem był startup zlokalizowany w Czechach. Badana firma rozwija technologię wirtualnej rzeczywistości i rozwiązania w takich branżach jak opieka zdrowotna, edukacja, usługi społeczne, inżynieria i sektor rządowy. Badanie dostarcza dowodów empirycznych na temat głównych mechanizmów kształtujących elementy modelu biznesowego i pokazuje rozwój wdrażania wirtualnej rzeczywistości. Badanie pokazuje również, w jaki sposób możliwości cyfrowe i technologie informacyjne mogą wpływać na zewnętrzne i wewnętrzne procesy biznesowe, które odpowiadają trzem podejściom rozwoju modelu biznesowego:
podejściu zorientowanemu na usługi, podejściu zorientowanemu na sieć oraz podejściu zorientowanemu na użytkownika. Rozwój modelu biznesowego jest wymagany na współczesnym rynku, głównie ze względu na czwartą rewolucję przemysłową, która prowadzi do automatyzacji i cyfryzacji procesów biznesowych.

Ewolucja zarządzania ryzykiem

Sylwia Przetacznik — 2022-06-30

Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji podejść do zarządzania ryzykiem, począwszy od początków tej dziedziny, a skończywszy na czasach współczesnych. Artykuł zawiera przegląd stosowanych podejść do zarządzania ryzykiem. Pozwala zrozumieć podstawy współczesnych koncepcji zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwach i może stanowić wskazówkę do dalszych badań nad ryzykiem. Autorka szczegółowo
analizuje zmiany w podejściu do zarządzania ryzykiem na przestrzeni lat, skupiając się w szczególności na tradycyjnym, silosowym zarządzaniu ryzykiem oraz na najnowocześniejszej koncepcji – ERM, uważanej obecnie za najbardziej dojrzałe i najdoskonalsze, proaktywne podejście do zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie. Zarządzanie ryzykiem silosowym traktuje poszczególne ryzyka niezależnie i koncentruje się na minimalizacji ekspozycji na ryzyko, natomiast istotą ERM jest zintegrowane zarządzanie wszystkimi ryzykami, na które narażona jest organizacja, oraz włączenie zarządzania ryzykiem w strategię organizacji.

Mediacja w sprawach gospodarczych i biznesowych. Rozważania teoretyczne

Iwona Wolańska-Wieczorek — 2022-06-30

Właściciele firmy czy też osoby zarządzające przedsiębiorstwem na co dzień borykają się z różnorodnymi problemami, konfliktami i sporami. Niektóre z nich stanowią nie lada wyzwanie i w konsekwencji prowadzą do interwencji mediacyjnych. Te z kolei stanowią alternatywę dla rozwiązania sporu czy konfliktu biznesowego oraz niosą nadzieję na poprawę jakości funkcjonowania firmy w obrębie systemu jej zarządzania. Należy przy tym zaznaczyć, iż mediacja to proces dobrowolnego i poufnego rozwiązywania sporu w obecności neutralnej i bezstronnej osoby mediatora. W stosunkowo szybkim czasie i przy niewielkich kosztach podmioty uczestniczące w mediacji mogą osiągnąć satysfakcjonujące rozwiązanie, przekładające się w wielu przypadkach na ich dalszą współpracę biznesową. Celem artykułu jest przedstawienie pozytywnych rezultatów zastosowania mediacji w sprawach gospodarczych i biznesowych. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie problemowe: Jakie jest zastosowanie mediacji sądowych w sprawach gospodarczych i biznesowych? Pokrótce zostanie wyjaśniona i omówiona istota mediacji, jej zasady oraz etapy postępowania mediacyjnego, a także zastosowanie w zarządzaniu firmą.

Koncepcja CSR. Charakterystyka, CSR jako element strategii organizacji

Edgar Kobos — 2022-06-30

Celem artykułu jest uporządkowanie dotychczasowej twórczości badaczy w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu. Zjawisko to wraz z upływem lat staje się coraz powszechniejsze w jednostkach biznesowych. Przed przygotowaniem artykułu zostały przeanalizowane opracowania naukowe opublikowane w XXI wieku i ostatnim ćwierćwieczu XX wieku. Konsumenci przykładają coraz większą wagę do postępowania firm w zakresie CSR. Początkowo jedynie największe biznesy interesowały się, opracowywały i wdrażały strategie odpowiedzialnego biznesu. W dzisiejszych czasach wielkość podmiotu nie różnicuje podejścia do CSR, ponieważ zarówno korporacje, przedstawiciele sektora małych i średnich przedsiębiorstw, jak również mikroprzedsiębiorstwa stosują te zasady. Dotychczasowy dorobek naukowy wypracowany przez niezależnych badaczy w analizowanym zakresie na przestrzeni ostatnich 50 lat umożliwia efektywną weryfikację działań
firm w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu. W przyszłości należy podjąć badania w kierunku ustalenia wpływu pandemii COVID-19 na sposób realizowania funkcji przywództwa.