Słowa kluczowe
domy pomocy społecznej
oddziały geriatryczne
środowisko terapeutyczne
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie środowiska fizycznego obiektów opieki geriatrycznej na przykładzie domów pomocy społecznej i oddziałów geriatrycznych jako środowiska warunkującego sprawność działań opiekuńczych i pielęgnacyjnych. Dotychczasowa tendencja projektowania wymienionych obiektów zakładała prymat procedur medycznych czy regulacji prawnych w opiece nad osobami starszymi. Obecnie natomiast podmiotem w kształtowaniu rozwiązań przestrzennych jest senior oraz jego potrzeby i dysfunkcje. Zostały one przedstawione w artykule na podstawie przeglądu piśmiennictwa oraz przeprowadzonego procesu koncepcyjnego. Osoby starsze są szczególną grupą użytkowników z powodu zwiększonych indywidualnych potrzeb wynikających z ich stanu fizycznej sprawności, psychicznego podejścia do starzenia się oraz często obniżonej pozycji społecznej. Wpływa to na sposób projektowania obiektów przeznaczonych dla osób starszych, zwłaszcza tych z sektora opieki zdrowotnej oraz pomocy społecznej. Opierając się na badaniach literaturowych i wizytach studialnych w domach pomocy społecznej oraz na oddziałach geriatrycznych, określono zasadnicze problemy przestrzenne dotyczące obiektów dla osób starszych. Istotnym elementem tych działań są rozwiązania ergonomiczne. Zaprezentowano również propozycje projektowe związane z potrzebami osób starszych i przykład wykorzystania badań w projektowaniu metodą Evidence-Based Design oraz rezultaty badań koncepcyjnych.
Bibliografia
Benek, I. (2014). Potrzeby pacjenta starszego i ich wpływ na projektowanie szpitali. Gerontologia Polska, 22(4), 97‒158.
Zobacz w Google Scholar
Benek, I. (2015). Kształtowanie środowiska zamieszkania dla osób starszych w domach seniora. W: J. Lewandowski, K. Niziołek, J. Królikowski (red.). Ergonomia niepełnosprawnym. Projekty poprawiające jakość życia (s. 33‒64). Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej. ISBN 978-83-7283-659-5.
Zobacz w Google Scholar
Brzezińska, A.I. (2014). Charakterystyka procesu starzenia – aspekt psychologiczny. W: K. Wieczorkowska-Tobis, D. Talarska (red.). Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne (s. 26‒34). Warszawa: PZWL. ISBN 978-83-200-4893-3.
Zobacz w Google Scholar
Gesler, W., Bell, M., Curtis, S., Hubbard, P. & Francis, S. (2004). Therapy by design: evaluating the UK hospital building program. Health & Place, 10(2), 117‒128.
Zobacz w Google Scholar
Hamilton, D.K., Watkins, D.H. (2009). Evidence-Based Design for Multiple Building Types. Hoboken, NJ: Wiley. ISBN 9780470129340.
Zobacz w Google Scholar
Józefik, A. (1982). Próba określenia zakresu merytorycznego ergonomii i jej związków z pokrewnymi dziedzinami i dyscyplinami. Ergonomia, 5(1‒2).
Zobacz w Google Scholar
Krzyżowski, J. (2004). Psychogeriatria. Warszawa: Medyk. ISBN 83-89745-20-8.
Zobacz w Google Scholar
Lawson, B., Phiri, M. (2003). The Architectural Healthcare Environment and its Efects on Patients Health Outcomes. Sheffield: University of Sheffield, NHS Estates.
Zobacz w Google Scholar
NHS Estates (2005). Ward Layouts with Single Rooms and Space for Flexibility. Harrogate: The Stationary Office.
Zobacz w Google Scholar
Parke, B. (2007). Physical Design Dimension of an Elder Friendly Hospital. Victoria: University of Victoria. Centre of Aging.
Zobacz w Google Scholar
Paszkowicz, M.A. (2006). Zaspokajanie potrzeb osób niepełnosprawnych a technika. W: H. Ochonczenko, M.A. Paszkowicz (red.). Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych (s. 270‒275). Kraków: Impuls. ISBN 83-7308-727-3.
Zobacz w Google Scholar
Robertson, L. (2015). Alzheimer Disease and Relate Dementias. Maintaining a Therapeutic Environment for AD/Dementia [online, dostęp: 2015-11-02]. Dostępny w Internecie: www.atrainceu.com/course-module/1473205-55_alzheimer-s-and-related-dementias-module-07.
Zobacz w Google Scholar
Szewczenko, A. (2015a). Uwarunkowania w projektowaniu pokoi chorych na oddziale geriatrycznym. W: J. Lewandowski, K. Niziołek, J. Królikowski (red.). Ergonomia niepełnosprawnym. Projekty poprawiające jakość życia (s. 105‒123). Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej. ISBN 978-83-7283-659-5.
Zobacz w Google Scholar
Szewczenko, A. (2015b). Ocena jakości oddziałów geriatrycznych – możliwości w adaptacji do potrzeb osób starszych. W: B. Komar, J. Biedrońska, A. Szewczenko (red.). Monografia konferencyjna Badania interdyscyplinarne w architekturze 1. T. 3: Badania przedprojektowe i okołoprojektowe w kształtowaniu środowiska zbudowanego (s. 159‒169). Gliwice: Wydział Architektury Politechniki Śląskiej.
Zobacz w Google Scholar
Ulrich, R. (1991). Effects of interior design on wellness: theory and recent scientific research. Journal of Healthcare Interior Design, 3, 97‒109.
Zobacz w Google Scholar
UMK. (2013). Opieka długoterminowa nad człowiekiem w wieku podeszłym i przewlekle chorym. Materiał informacyjny Rady Miasta Krakowa. Kraków: Urząd Miasta Krakowa. Biuro ds. Ochrony Zdrowia.
Zobacz w Google Scholar
Waller, S., Masterson, A., Finn, H. (2013). Developing the Supportive Design for People with Dementia. Improving the patient experience. The King’s Fund’s Enhancing the Healing Environment Programme 2009–2012. London: The King’s Fund.
Zobacz w Google Scholar
© Copyright by Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie. Artykuły są udostępniane na podstawie Creative Commons Attribution Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Licencja Międzynarodowa
