Abstrakt
Teoria wartości dla akcjonariuszy (shareholder value theory), wedle której jedynym słusznym celem przedsiębiorstwa jest maksymalizacja zysków akcjonariuszy, niewątpliwie stanowiła dominującą zasadę ładu korporacyjnego w ciągu ostatnich dekad. Obecnie pojawia się jednak poważny znak zapytania, czy teoria ta zapewnia odpowiednie ramy dla prowadzenia przedsiębiorstwa. Globalny kryzys finansowy przyczynił się do przywrócenia dyskusji o tym, jakie założenia powinny przyświecać współczesnym korporacjom. Jednocześnie znaczną uwagę w literaturze z obszaru zarządzania strategicznego zaczęto przywiązywać do kwestii etycznych związanych z koncepcją zrównoważonego rozwoju. Głównym celem artykułu jest włączenie się w dyskusję nad teoriami wartości dla akcjonariuszy oraz teorią wartości dla interesariuszy (stakeholder value theory), a także bliższe przyjrzenie się aspektom etycznym przyjęcia modelu zorientowanego na maksymalizację wartości dla właścicieli. Artykuł ma na celu podkreślenie, że cele działania współczesnych korporacji nie powinny ograniczać się do zwiększania wartości dla ich właścicieli. Określając model biznesowy, organizacje powinny uwzględniać aspekty społeczne i etyczne związane ze swoim funkcjonowaniem.
Bibliografia
Atrill, P., Omran, M., Pointon, J. (2002). Shareholders versus stakeholders: Corporate mission statements and investor returns. Business Ethics: A European Review, 11 (4), 318–326. DOI: 10.1111/1467-8608.00291.
Zobacz w Google Scholar
Barrena Martínez, J., López Fernández, M., Romero Fernández, P. M., (2015). Corporate social responsibility: Evolution through institutional and stakeholder perspectives. European Journal of Management and Business Economics, 25 (1), 8–14. DOI: 10.1016/j.redee.2015.11.002.
Zobacz w Google Scholar
Baskerville, P. (2017). Why is a company’s mission not to maximize its profit? [online, accessed: 2018-09-20]. Retrieved from: https://www.quora.com/Why-is-a-companys-mission-not-to-maximize-its-profit.
Zobacz w Google Scholar
Bhandari, A., Verma, R. P. (2013). Strategic management: A conceptual framework. London: McGraw-Hill Education. ISBN 978-9351341680.
Zobacz w Google Scholar
Błach, J., Gorczyńska, M., Wieczorek-Kosmala, M. (2017). Perspektywa CSR a cel działania przedsiębiorstwa – studium na przykładzie wybranych spółek. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H: Oeconomia, 51 (4), 25–35. DOI: 10.17951/h.2017.51.4.25.
Zobacz w Google Scholar
Bower, J. L., Paine, L. S. (2017). The error at the heart of corporate leadership [online, accessed: 2018-09-20]. Harvard Business Review, 95 (3), 50–60. Retrieved from: https://hbr.org/2017/05/managing-for-thelong-term.
Zobacz w Google Scholar
Cassidy, D. (2003). Maximizing shareholder value: The risks to employees, customers and the community. Corporate governance: The international journal of business in society, 3 (2), 32–37. DOI: 10.1108/14720700310474046.
Zobacz w Google Scholar
Charreaux, G. (2004). Les théories de la gouvernance: De la gouvernance des entreprises à la gouvernance des systèmes nationaux [online, accessed: 2019-03-01]. Working Paper. Dijon: Université de Bourgogne, Laboratorie d’Economie et de Gestion. Retrieved from: http://crego.u-bourgogne.fr/images/stories/wp/1040101.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Danielson, M. G., Shaffer, D. R. (2008). Shareholder theory: How opponents and proponents both get it wrong [online, accessed: 2018-09-20]. Journal of Applied Finance, 18 (2), 1–5. Retrieved from: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2698627.
Zobacz w Google Scholar
Deakin, S. (2014). Against shareholders empowerment [online, accessed: 2018-09-20]. In: J. Williamson, C. Driver, P. Kenway (eds.). Beyond shareholder value: The reasons and choices for corporate governance reform. London: TUC Congress House. ISBN 9781850069546. Retrieved from: https://www.tuc.org.uk/sites/default/files/BSV.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Denning, S. (2014). The unanticipated risks of maximizing shareholder value [online, accessed: 2018-09-20]. Forbes. Retrieved from: https://www.forbes.com/sites/stevedenning/2014/10/14/the-unanticipated-risks-of-maximizing-shareholder-value/#8a262397094b.
Zobacz w Google Scholar
Denning, S. (2017). Why maximizing shareholder value is a threat to U.S. business? Strategy & Leadership, 45 (6), 3–10. DOI: 10.1108/SL-09-2017-0084.
Zobacz w Google Scholar
Dessain, V., Meier, O., Salas, V. (2008). Corporate governance and ethics: Shareholder reality, social responsibility or institutional necessity? [online, accessed: 2018-09-20] Management, 11 (2), 65–79. Retrieved from: https://www.cairn.info/revue-management-2008-2-page-65.htm.
Zobacz w Google Scholar
Donaldson, T., Preston, L. E. (1995). The stakeholder theory of the corporation: Concepts, evidence and implications. Academy of Management Review, 20 (1), 65–91.
Zobacz w Google Scholar
Drucker, P. (2001). The Essential Drucker: Selections from the management works of Peter F. Drucker. Oxford: Butterworth-Heinemann. ISBN 0750650184.
Zobacz w Google Scholar
Dutta, S., Sharmistha, B. (2011). Ethical practices towards employees in small enterprises: A quantitative index. International Journal of Business Management and Economic Research, 2 (3), 205–221.
Zobacz w Google Scholar
Emerson, R. W. (2009). Business Law. Hauppauge, NY: Barron’s Educational Series. ISBN 9780764142406.
Zobacz w Google Scholar
Freeman, R. E. (1984). Strategic management: A stakeholder approach. Boston, MA: Pittman. ISBN 0273019139.
Zobacz w Google Scholar
Friedman, M. (1970). The social responsibility of business is to increase its profits [online, accessed: 2018-09-20]. The New York Times Magazine, September 13. Retrieved from: http://www.umich.edu/~thecore/doc/Friedman.pdf.
Zobacz w Google Scholar
George, B. (2004). Authentic leadership: Rediscovering the secrets to creating lasting value. San Francisco: Jossey-Bass. ISBN 0787969133.
Zobacz w Google Scholar
Gilmartin, R., Prokesch, S. E. (2013). How CEOs can fix capitalism. Harvard: Harvard Business Review Press. ISBN 9781625271426.
Zobacz w Google Scholar
Hart, O., Zingales, L. (2016). Should a company pursue shareholder value? [online, accessed: 2018-09-20]. Retrieved from: https://pdfs.semanticscholar.org/9af2/beaf53867f90e4bb589401f69e1ce6d57751.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Hart, O., Zingales, L. (2017). Companies should maximize shareholder welfare not market value. ECGI—Finance Working Paper, 521, 1–33.
Zobacz w Google Scholar
Howell, K. E., Nwanji, T. I. (2004). The stakeholder theory in the modern global business environment. International Journal of Applied Institutional Governance, 1 (1), 1–12.
Zobacz w Google Scholar
Kennedy, A. (2000). End of shareholder value: The real effects of the shareholder value phenomenon and the crisis it is bringing to business. London: Orion Business. ISBN 1842030493.
Zobacz w Google Scholar
Lambin, J., Schuiling, I. (2012). Market-driven management: Strategic and operational marketing. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 9780230276024.
Zobacz w Google Scholar
Lazonick, W. (2011). From innovation to financialization: How shareholder value ideology is destroying the US economy. In: M. H. Wolfson, G. A. Epstein (eds.). The political economy of financial crises. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 9780199757237.
Zobacz w Google Scholar
Lazonick, W. (2015). Labor in the twenty-first century: The top 0.1% and the disappearing middle-class [online, accessed: 2018-09-20]. Working Paper No. 4. New York, NY: Institute for New Economic Thinking. Retrieved from: https://www.ineteconomics.org/uploads/papers/Lazonick-INET-National-Strategies-Value-Creation.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Lazonick, W., O’Sullivan, M. (2000). Maximizing shareholder value: A new ideology for corporate governance. Economy and Society, 29 (1), 13–35.
Zobacz w Google Scholar
Madden, B. J. (2017). The purpose of the firm, valuation, and the management of intangibles. Journal of Applied Corporate Finance, 29 (2), 1–16.
Zobacz w Google Scholar
Malik, F. F. (2012). The right corporate governance: Effective top management for mastering complexity. Frankfurt: Campus Verlag. ISBN 9783593396958.
Zobacz w Google Scholar
Mauboussin, M. J. (2011). What shareholder value is really about [online, accessed: 2018-09-20]. Harvard Business Review. Retrieved from: https://hbr.org/2011/10/ceos-must-understand-what-crea.
Zobacz w Google Scholar
McMurrian, R. C., Matulich, E. (2006). Building customer value and profitability with business ethics. Journal of Business and Economics Research, 4 (11), 11–18.
Zobacz w Google Scholar
Ostas, D. T. (2004). Cooperate, comply, or evade? A corporate executive’s social responsibilities with regard to law. American Business Law Journal, 41 (4), 559–594.
Zobacz w Google Scholar
Pfarrer, M. (2010). What is the purpose of the firm? Shareholder and stakeholder theories. In: J. O’Toole, D. Mayer (eds.). Good business: Exercising effective and ethical leadership. London: Routledge. ISBN 9780415879989.
Zobacz w Google Scholar
Puri, P., Borok, T. (2002). Employees as corporate stakeholders. Journal of Corporate Citizenship, 8, 49–61.
Zobacz w Google Scholar
Queen, P. E. (2015). Enlightened shareholder maximization: Is this strategy achievable?, Journal of Business Ethics, 127 (3), 683–694. DOI: 10.1007/s10551-014-2070-6.
Zobacz w Google Scholar
Rappaport, A. (1986). Creating shareholder value: The new standard for business performance. New York: Free Press. ISBN 0029257204.
Zobacz w Google Scholar
Roberts, J. (2005). Agency theory, ethics and corporate governance. In: Ch. R. Lehman, T. Tinker, B. Merino, M. Neimark (eds.). Corporate governance: Does any size fit? (pp. 249–269). Amsterdam–London: Elsevier. ISBN 076231205X.
Zobacz w Google Scholar
Rose, J. M. (2007). Corporate directors and social responsibility: Ethics versus shareholder value. Journal of Business Ethics, 73 (3), 319–331. DOI: 10.1007/s10551-006-9209-z.
Zobacz w Google Scholar
Sampford, Ch., Berry, V. L. (2004). Shareholder values, not shareholder value: The role of ‘ethical funds’ and ‘ethical entrepreneurs’ in connecting shareholders’ values with their investments. Griffith Law Review, 13 (1), 115–123.
Zobacz w Google Scholar
SBS News. (2018). What is the Volkswagen ‘Dieselgate’ emissions scandal? [online, accessed: 2018-09-20]. Sydney: Special Broadcasting Service Corporation. Retrieved from: https://www.sbs.com.au/news/what-is-the-volkswagen-dieselgate-emissions-scandal.
Zobacz w Google Scholar
Skoczylas, W. (2011). Pomiędzy shareholder value a stakeholder value. Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia, 46, 199–208.
Zobacz w Google Scholar
Stout, L. A. (2012a). The problem of corporate purpose. Issues in Governance Studies, 48, 1–14.
Zobacz w Google Scholar
Stout, L. A. (2012b). The shareholder value myth: How putting shareholders first harms investors, corporations, and the public. San Francisco: Berrett-Koehler Publishers. ISBN 9781605098135
Zobacz w Google Scholar
© Copyright by Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie. Artykuły są udostępniane na podstawie Creative Commons Attribution Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Licencja Międzynarodowa