Słowa kluczowe
bracia miłosierdzia
szpitalnictwo psychiatryczne
Jak cytować
Abstrakt
Wśród kilku potrydenckich zakonów szpitalnych istotne miejsce zajmują bonifratrzy. Bracia miłosierdzia przybyli do Rzeczypospolitej na początku XVII wieku. W tym stuleciu powstało w kraju około siedemnastu konwentów-szpitali. Tak intensywny rozwój zakonu spowodowany był w dużej mierze nowatorskim podejściem do szpitalnictwa. Bonifratrzy w kraju prowadzili szpitale o charakterze ogólnym, w których zajmowali się głównie leczeniem chorych. Wśród pacjentów szpitali występowały także osoby dotknięte chorobami psychicznymi. Zakonnicy zasłynęli również jako ci, którzy w sposób profesjonalny zajęli się opieką nad psychicznie chorymi i niepełnosprawnymi intelektualnie. Założyciel zakonu św. Jan Boży zalecał, aby w procesie leczenia chorych psychicznie otoczyć szczególną troską, wsparciem i opieką. W terapii proponował holistyczne podejście do chorego - leczenie zarówno ciała, jak i duszy.
Bibliografia
Acta Consularia Cracoviensia 1608-1611. Archiwum Państwowe Kraków (APKr), rkps 457, k. 529.
Zobacz w Google Scholar
Augustyniak U. (red.). 1999. Caritas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII w. Warszawa: Wyd. Naukowe Semper. ISBN 83-86951-65-6.
Zobacz w Google Scholar
Ciosnowski L. 1645. Żywot, śmierć i cuda Błogosławionego Jana Bożego Zakonu służących chorym, Dobrych Braci nazwanego, Fundatora. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Constitucie według których bracia zakonu błogosławionego Iana Bozego zyc maią. Do druku podane. Przez X. Krzysztofa Kuratyńskiego kapłana tegoż zakonu. [1652]. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Czajkowski K. 1910. Trzechsetletni jubileusz Bonifratrów w Krakowie. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Fredro A. 1947. Zemsta, http://f.polska.pl/files/65/233/36/Zemsta.pdf [dostęp: 15.07.2011].
Zobacz w Google Scholar
Gaertner H. 1997. Medyczna i charytatywna działalność krakowskiego szpitala - konwentu Braci Miłosierdzia (OO. Bonifratrów). Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy. ISBN 83-86768- 24-X.
Zobacz w Google Scholar
Gapski H. 2009. Bonifratrzy w Europie Środkowo-Wschodniej do końca XVIII wieku. Rozwój sieci konwentów szpitali. W: Surdacki M. (red.). Bracia, czyńcie dobro. 400 lat Zakonu Bonifratrów w Polsce 1609-2009. Kraków: Wyd. Konwent Bonifratrów, s. 51-60. ISBN 978-83-913774-7-5.
Zobacz w Google Scholar
Gomez-Moreno M. (red.). 2001. Życie Świętego Jana Bożego. W: Święty Jan Boży. Pierwsze wiadomości historyczne. Kraków: Kuria Prowincjalna Zakonu Bonifratrów. ISBN 83-88883-09-7.
Zobacz w Google Scholar
Jachowicz R. 1983. Polskie szpitalnictwo psychiatryczne do II wojny światowej. "Szpitalnictwo Polskie", nr 3, s. 111-121.
Zobacz w Google Scholar
Jougan A. 1958. Słownik kościelny łacińsko-polski. Poznań-Warszawa-Lublin: Księgarnia św. Wojciecha.
Zobacz w Google Scholar
Komarynska H. 2009. Sposób sporządzania ewidencji chorych w szpitalach bonifratrów na ziemiach polskich w XVII-XVIII wieku. W: Surdacki M. (red.). Bracia, czyńcie dobro. 400 lat Zakonu Bonifratrów w Polsce 1609-2009. Kraków: Wyd. Konwent Bonifratrów, s. 197-209. ISBN 978-83-913774-7-5.
Zobacz w Google Scholar
Księga chorych szpitala bonifratrów w Krakowie pod wezwaniem Świętej Urszuli 1775-1796. Archiwum Bonifratrów w Krakowie (ABKr), rkps A-123.
Zobacz w Google Scholar
Liber Infirmorum Conventus ad Sanctam Ursulam Ordinis Sancti Joannis de Deo F[ratrum] Misericordiae 1796-1823. ABKr, rkps A-124.
Zobacz w Google Scholar
Liber Inscriptorum Infirmorum sub Reagimine Patris Fratris Caroli Kripski Hospitali S[anctae] Ursulae Conventus Cracoviensis 1657-1676. ABKr, rkps A-120.
Zobacz w Google Scholar
Liber Pauperum Infirmorum Vitae et Mortis sub Administratione Ad[mod]um R[evere]ndi Patris Valeriani Ługowski Conventus et Hospitalis S[anctae] Ursulae, Cracoviensis Prioris Ord[inis] S[ancti] Joannis Dei Anno Verbi Incursi 1692-1715. ABKr, rkps A-121.
Zobacz w Google Scholar
Lochman A. 1690. Żywota i Cudów Chwalebnego Patriarchy i Litościwego Ubogich Ojca Błogosławionego Jana Bożego Luzytańczyka Zakonu Braci Miłosierdzia Pierwszego Fundatora Krótkie Zebranie. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Łań-Mirowska M. 1984. Bonifratrzy w Polsce (1609-1983). Rzym: Editrice Vaticana - Citta’ Del Vaticano.
Zobacz w Google Scholar
Łapiński T. 1928. Szpital Świętego Jana Bożego, 200-letni jubileusz (1728-1928). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Mazek D. 1999. Bonifraterskie zasady opieki nad ubogimi i chorymi psychicznie w XVII-XVIII w. W: Augustyniak U. (red.). Caritas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII w. Warszawa: Wyd. Naukowe Semper, s. 187-193. ISBN 83-86951-65-6.
Zobacz w Google Scholar
N.N. 1935. Wielki opiekun chorych. "Pielęgniarka Polska", nr 3, s. 50-57.
Zobacz w Google Scholar
Perzyna L. 1793. Lekarz dla włościan, czyli rada dla pospólstwa. W chorobach i dolegliwościach naszemu Kraiowi albo właściwych, albo po większey części przyswoionych, każdemu naszego Kraiu Mieszkańcowi dla wiadomości potrzebna. Kalisz: w Drukarni J.O. Xcia Jmci Prymasa Arcybiskupa Gnieźnieńskiego.
Zobacz w Google Scholar
Pietrzkiewicz I. 2009. Miser res sacra. Bonifratrzy w dawnej Rzeczypospolitej. Kraków. ISBN 978-83-61466-01-7.
Zobacz w Google Scholar
Porębowicz S. 1961. Najstarsze szpitale psychiatryczne w Europie. "Szpitalnictwo Polskie", nr 1, s. 39-41.
Zobacz w Google Scholar
Porębowicz S. 1964. Szpital psychiatryczny w Cadillac. 250 lat tradycji opieki psychiatrycznej. "Szpitalnictwo Polskie", nr 2, s. 79-84.
Zobacz w Google Scholar
Ro the A. 1872. Opis szpitala Świętego Jana Bożego w Warszawie. W: Rys historyczo-statystyczny szpitali w Królestwie Polskim. T. 1. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Rosiak S. 1928. Bonifratrzy w Wilnie (1635-1843-1924). Szkic z dziejów opieki społecznej w Wilnie. Wilno.
Zobacz w Google Scholar
Sobel J. 1892. Geschichte undFestschrift der ósterr.-bóhm. Ordens-Provinz der Barmherzigen Bruder zu der am 28. 29. Und 30 august stattfindenden Feierlichkeit der Einweihung des durch die Munificenz Sr. Durchlaucht des Fursten Johann II. Von und zu Lichtenstein neuerbauten Mutterhaus Spitales zu Feldsberg in N. Oe. Wien, s. 196-200.
Zobacz w Google Scholar
Surdacki M. (red.). 2009. Bracia, czyńcie dobro. 400 lat Zakonu Bonifratrów w Polsce 1609-2009. Kraków: Wyd. Konwent Bonifratrów. ISBN 978-83-913774-7-5.
Zobacz w Google Scholar
Trepka J.N. 1912. Bonifratrzy w Krakowie. Dobre Dzieła II. Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Zeniuk A. 1965-1975. Zarys historii szpitali polskich do końca XVIII wieku. Kraków: mps Biblioteka Politechniki Krakowskiej.
Zobacz w Google Scholar
© Copyright by Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie. Artykuły są udostępniane na podstawie Creative Commons Attribution Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Licencja Międzynarodowa
