Słowa kluczowe
Polska
rozwój regionalny
metoda TOPSIS
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł prezentuje wyniki badania zmian, jakie zaszły w poziomie rozwoju regionalnego w Albanii i we wszystkich województwach w Polsce w latach 2010–2017. Zastosowane dane roczne pochodzą z krajowych urzędów statystycznych i obejmują dwa kryteria socjalne i sześć kryteriów gospodarczych. W badaniu wykorzystano jedną z metod wielokryterialnej analizy decyzyjnej – TOPSIS z wektorową i liniową normalizacją parametrów. Uzyskane wyniki (dla obu metod normalizacji parametrów) wskazują, że w latach 2010–2017 Albania zrobiła największy postęp w rozwoju regionalnym, podnosząc go z najniższego poziomu w 2010 roku do porównywalnego z kilkoma polskimi województwami w 2017 roku. W przeciwieństwie do niektórych polskich województw Albania znacznie poprawiła sytuację demograficzną, warunki na rynku pracy i ograniczyła zatrudnienie w rolnictwie. Grupa polskich województw, które osiągnęły największy postęp w rozwoju regionalnym, utrzymała pozytywne perspektywy demograficzne, podniosła dynamikę PKB, poprawiła warunki na rynku pracy i zwiększyła aktywność gospodarczą swoich mieszkańców. Wyniki badania wskazują, że członkostwo w UE jest sprzyjającą, ale w niektórych przypadkach niewystarczającą okolicznością dla podniesienia ogólnych standardów życiowych gospodarstw domowych i wyników przedsiębiorstw działających w danym regionie.
Bibliografia
Adamowicz, M. (2011). Wsparcie rozwoju regionalnego w warunkach uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej. Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, 98(1), 60–74.
Zobacz w Google Scholar
Aivazian, S., Afanasiev, M., Kudrov, A. (2018). Indicators of regional development using differentiation characteristics. Montenegrin Journal of Economics, 14(3), 7–22.
Zobacz w Google Scholar
Brol, R. (1998). Zarządzanie rozwojem lokalnym – studium przypadków. Wrocław: Akademia Ekonomiczna. ISBN 8370113222.
Zobacz w Google Scholar
Brunazzo, M. (2016). The history and evolution of cohesion policy. In: S. Piattoni, L. Polverari (eds.). Handbook on cohesion policy in the EU. Northampton, MA: Edward Elgar. ISBN 9781784715663.
Zobacz w Google Scholar
Charles, G. (1994). Regions in question: Space, development theory and regional policy. New York, NY: Taylor & Francis Group. ISBN 9781315823409.
Zobacz w Google Scholar
Chojnicki, Z., Czyż, T. (2000). Nowa organizacja terytorialna Polski i układ regionalny. Czasopismo Geograficzne, 71(3–4), 261–277.
Zobacz w Google Scholar
Council of Ministers [Romania]. (2010). Vendim nr. 1037, datë 15.12.2010. Për zbatimin e nomenklaturës “Shqipëria në 3 (tri) rajone NUTS II”, sipas nomenklaturës së njësive territoriale për statistikat (NUTS), të Bashkimit Europian [online, accessed: 2020-05-03]. Official Gazette, 183. Retrieved from: https://qbz.gov.al/eli/vendim/2010/12/15/1037/ea94b788-8718-469a-b413-51fbe5723c2e;q=VKM%20183,%20viti%202010%20NUTS.
Zobacz w Google Scholar
Dedania, H., Shah, V., Sanghvi, R. (2015). Portfolio management: Stock ranking by multiple attribute decision making methods. Technology and Investment, 6, 141–150, DOI: 10.4236/ti.2015.64016.
Zobacz w Google Scholar
EU. (2013). Cohesion Policy 2014–2020 [online, accessed: 2020-01-30]. Brussels: European Comission. Retrieved from: https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/informat/2014/community_en.pdf.
Zobacz w Google Scholar
EU. (2018). Budżet UE na 2019 r.: wzrost gospodarczy, solidarność i bezpieczeństwo w Europie i na świecie – osiągnięto tymczasowe porozumienie [online, accessed: 2020-01-31]. Bruksela: Komisja Europejska. Retrieved from: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_18_6381.
Zobacz w Google Scholar
Feldman, M. P., Francis, J., Bercovitz, J. (2005). Creating a cluster while building a firm: Entrepreneurs and the formation of industrial clusters. Regional Studies, 39, 129–141. DOI: 10.1080/0034340052000320888.
Zobacz w Google Scholar
Gorzelak, G. (2009). Fakty i mity rozwoju regionalnego. Studia Regionalne i Lokalne, 2(36), 5–27.
Zobacz w Google Scholar
GUS. (2019). Działalność badawcza i rozwojowa w Polsce w 2018 r. [online, accessed: 2020-05-04]. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Retrieved from: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5496/8/8/1/dzialalnosc_badawcza_i_rozwojowa_w_polsce_w_2018.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Hwang, C., Yoon, K. (1981). Multiple attribute decision making: Methods and applications. New York, NY: Springer-Verlag. DOI: 10.1007/978-3-642-48318-9.
Zobacz w Google Scholar
Imami, F., Bejko, A., Shutina, D. (2018). Challenges of regional development in Albania. Annual Review of Territorial Governance in Albania, 1, 8–23. DOI: 10.32034/CP-TGAR-I01-01.
Zobacz w Google Scholar
INSTAT. (2019). Albania in figures [online, accessed: 2020-01-28]. Retrieved from: www.instat.gov.al.
Zobacz w Google Scholar
Jacobs, M. (1999). Sustainable development as a contested concept. In: A. Dobson (ed.). Fairness and futurity: Essays on environmental sustainability and social justice. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780198294887.
Zobacz w Google Scholar
Jasiński, A., Wiatrak, A. (2010). Region jako podmiot ekonomiczny a regionalny system innowacji. In: A. Jasiński (ed.). Innowacyjność polskiej gospodarki w okresie transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. ISBN 9788363962432.
Zobacz w Google Scholar
Kudłacz, T. (1999). Programowanie rozwoju regionalnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301128003.
Zobacz w Google Scholar
Lai, Y., Liu, T., Hwang, C. (1994). TOPSIS for MODM. European Journal of Operational Research, 76(3), 486–500. DOI: 10.1016/0377-2217(94)90282-8.
Zobacz w Google Scholar
Łaźniewska, E., Gorynia, M. (eds.). (2012). Konkurencyjność regionalna. Koncepcje – strategie – przykłady. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 9788301169510.
Zobacz w Google Scholar
Manxhari, M. (2015). Local governance and regional development in Albania. In: T. Margo, V. Bojicic-Dzelilovic (eds.). Public policy making in the Western Balkans: Case studies of selected economic and social policy reforms (pp. 199–219). Cham: Springer. ISBN: 9789401779463.
Zobacz w Google Scholar
Merkaj, E., Lucchetti, R., Fiorillo, F. (2017). Winning competitive grants for regional development in Albania: The role of local leaders [online, accessed: 2020-02-20]. Università Politecnica delle Marche. Quaderni di Ricerca, 422. Retrieved from: http://docs.dises.univpm.it/web/quaderni/pdf/422.pdf.
Zobacz w Google Scholar
MFiPR. (2020). Portal Funduszy Europejskich [online, accessed: 2020-02-23]. Warszawa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Retrieved from: http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Zobacz w Google Scholar
Ministry of Innovation and Public Administration. Republic of Albania. (2014). Cross-cutting Strategy “Digital Agenda of Albania 2015–2020” [online, accessed: 2020-02-20]. Retrieved from: https://akshi.gov.al/wp-content/uploads/2018/03/Digital_Agenda_Strategy_2015_-_2020.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Opricovic, S. (1998). Multicriteria optimization of civil engineering systems. PhD Thesis. Belgrad: Faculty of Civil Engineering.
Zobacz w Google Scholar
Opricovic, S., Tzeng, G.-H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational Research, 156(2), 445–455. DOI: 10.1016/S0377-2217(03)00020-1.
Zobacz w Google Scholar
Poledníková, E. (2014). Multicriteria analysis of regional disparities in the context of the EU cohesion [online, accessed: 2020-05-03]. XVII Mezinárodní kolokvium o regionálních vědách, 18–20.06.2014, Hustopeče, Albania. Retrieved from: https://www.econ.muni.cz/do/econ/soubory/katedry/kres/4884317/49720892/Polednikova.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Roszkowska, E., Brzostowski, J. (2014). Wybrane własności i odmiany procedury SAW w kontekście wspomagania negocjacji. Studia Ekonomiczne, 178, 107–126.
Zobacz w Google Scholar
Scott, A. J. (1988). Flexible production organization and regional development; the rise of new industrial spaces in North America and Western Europe. International Journal of Urban and Regional Research, 12(2), 171–186. DOI: 10.1111/j.1468-2427.1988.tb00448.x.
Zobacz w Google Scholar
Stanners, D., Bosch, P., Dom, A., Gabrielsen, P., Gee, D., Martin, J., Rickard, L., Weber, J. (2007). Frameworks for environmental assessment and indicators at the EEA. In: T. Hak, B. Moldan, A. Dahl (eds.). Sustainability indicators: A scientific assessment. Washington DC: Island Press. ISBN 9781597261319.
Zobacz w Google Scholar
Statistics Poland. (2020). Poland macroeconomic indicators [online, accessed: 2020-02-15]. Warsaw: Statistics Poland. Retrieved from: https://stat.gov.pl/en/poland-macroeconomic-indicators/.
Zobacz w Google Scholar
Szlachta, J. (1996). Regionalny wymiar konkurencyjności gospodarki. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 58(3), 87–99.
Zobacz w Google Scholar
Välimäki, J. (2002). Sustainable development reporting: Aggregated indicators. Background paper for discussion at EEA SoE Expert Group Workshop, December 16–17, Helsinki, Finland.
Zobacz w Google Scholar
Widuto, A. (2016). Beyond GDP: Global and regional development indicators. European Parliamentary Research Service. PE 589.811.
Zobacz w Google Scholar
World Bank. (2019). Albania overview [online: 2020-01-27]. Retrieved from: https://www.worldbank.org/en/country/albania/overview.
Zobacz w Google Scholar
Wysocki, F. (2010). Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego. ISBN 9788371605833.
Zobacz w Google Scholar
Yoon, K. (1987). A reconciliation among discrete compromise situations. Journal of Operational Research Society, 38, 277–286. DOI: 10.1057/jors.1987.44.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.