Abstrakt
Recesja wywołana pandemią COVID-19 i lockdownem była głównym czynnikiem wpływającym na sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego w 2020 r. Epidemia postawiła przed jednostkami samorządu terytorialnego szereg wyzwań i spowodowała konieczność szybkiego dostosowania ich funkcjonowania do nowej rzeczywistości. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie w jaki sposób pandemia wpłynęła na jednostki samorządu terytorialnego (JST). Przedstawiono problemy wynikające z wprowadzanego i zmienianego w wyniku pandemii ustawodawstwa dotyczącego funkcjonowania JST, a także wpływ pandemii na ich sytuację finansową. Do oceny zmian sytuacji finansowej JST zastosowano metodę analizy porównawczej. Za podstawę analiz przyjęto wielkości dochodowe, wydatkowe oraz wynikowe za lata 2018-2020 oraz ich porównanie z planami. Głównym źródłem danych są wielkości zbiorcze dostępne na stronie www.mf.gov.pl, na które składają się zestawienia zbiorcze z wykonania budżetów JST po czterech kwartałach za lata 2018, 2019 i 2020 uzupełnione w niektórych kwestiach odwołaniem do sprawozdań z wykonania budżetów Rb27s (dochody) i Rb28s (wydatki).
Bibliografia
Folczak, P., Gołaszewski, M. (2020). O ile spadną dochody JST w związku z pandemią COVID-19? [online, dostęp: 2021-02-20]. Dostępny w Internecie: https://aesco.com.pl/dochody-jst-o-ile-spadna-w-zwiazkuz-pandemia-covid-19/.
Zobacz w Google Scholar
Gołaszewski, M. (2020). Wpływ załamania gospodarczego związanego z COVID-19 na finanse, sytuację zadłużeniową i płynnościową JST. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: http://www.kongresadministracji.pl/wp-content/uploads/2020/06/Konsekwencje-zatrzymania-gospodarki-dla-finansowjst-KZAS-06.2020-3.pdf
Zobacz w Google Scholar
Gołaszewski, M. (2021). Samorządy z nadwyżką czy ukrytym deficytem? [online, dostęp: 2021-03-18]. Dostępny w Internecie: https://www.miasta.pl/aktualnosci/samorzady-z-nadwyzka-czy-ukrytym-deficytem.
Zobacz w Google Scholar
Izdebski, H. (2020). Tarcze Antykryzysowe – dokończenie budowy państwa PiS-u? Ustawodawstwo okresu pandemii a funkcjonowanie samorządu. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/10/Tarcze-Antykryzysowe-dokończenie-budowy-państwa-PIS-u.-Ustawodawstwo-okresu-pandemii-a-funkcjonowanie-samorzadu.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Krawczyk, B (2020). Pandemia uderza w budżety samorządów. Przegląd Komunalny 1/2021 (352) [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://portalkomunalny.pl/plus/?art=Pandemia-uderza-w-budzety-samorzadow-26938.
Zobacz w Google Scholar
Ministerstwo Finansów. (2020). Sprawozdania budżetowe. Zestawienia zbiorcze. Bazy danych. Informacja roczna. [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://www.gov.pl/web/finanse/sprawozdania-budzetowe; https://www.gov.pl/web/finanse/zestawienia-zbiorcze3; https://www.gov.pl/web/finanse/bazy-danych3; https://www.gov.pl/web/finanse/informacja-roczna3.
Zobacz w Google Scholar
Ministerstwo Finansów. (2018). Sprawozdania budżetowe. [online, dostęp: ]. Dostępny w Internecie: https://mf-arch2.mf.gov.pl/web/bip/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/finanse-publiczne/budzety-jednostek-samorzadu-terytorialnego/sprawozdania-budzetowe.
Zobacz w Google Scholar
Nelicki, A. (2020). Wpływ ustawodawstwa okresu pandemii COVID-19 na finanse jednostek samorządu terytorialnego [online, dostęp: 2021-20-03]. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. Dostępny w Internecie: https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/11/Wpływ-ustawodawstwa-okresu-pandemii-COVID-19-na-finanse-JST.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Swianiewicz, P., Łukomska, J. (2020a). Finanse samorządu terytorialnego w dobie pandemii, Fundacja im. Stefana Batorego [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://www.batory.org.pl/wpcontent/uploads/2020/11/Finanse-samorzadu-w-dobie-pandemii.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Swianiewicz, P., Łukomska, J. (2020b). Ewolucja sytuacji finansowej samorządów terytorialnych w Polsce po 2014 roku Fundacja im. Stefana Batorego [online, dostęp: 2021-03-20]. Dostępny w Internecie: https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/05/Ewolucja-sytuacji-finansowej-samorzadow_final.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Akty prawne:
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. T.j. Dz.U. z 2009 r., nr 157, poz. 1240, z późn. zm.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 374, z późń. zm.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem,
Zobacz w Google Scholar
przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakazanych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 568, z późń. zm.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia z 3 kwietnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 r. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 694, z późń. zm.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 695, z późń. zm.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 875, z późń. zm.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. T.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1086, z późń. zm.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.