Słowa kluczowe
efektywność kosztowa
rentowność operacyjna aktywów
zasobów
Jak cytować
Abstrakt
Celem opracowania jest określenie relacji kosztów operacyjnych do przychodów z działalności operacyjnej oraz produktywności ekonomicznej aktywów w zależności od rodzaju i skali działalności przedsiębiorstw sektora spożywczego. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem wskaźnika relacji poziomu kosztów operacyjnych do przychodów z działalności operacyjnej oraz wskaźnika produktywności ekonomicznej zasobów, określonego relacją wyniku operacyjnego do średniorocznego stanu aktywów. Badaniami objęto 175 przedsiębiorstw polskiego sektora spożywczego o przychodach powyżej 5 milionów euro rocznie w latach 2009–2017. Stwierdzono, że na poziomie operacyjnym relacja kosztów do przychodów zależała od rodzaju działalności przedsiębiorstwa i zwiększała się wraz ze wzrostem jej skali. Zależność produktywności ekonomicznej aktywów od relacji kosztów operacyjnych do przychodów z działalności operacyjnej zmniejszała się wraz ze wzrostem skali funkcjonowania przedsiębiorstwa. Odnotowano także, że poziom kosztów operacyjnych nie wpływał samodzielnie na wielkość produktywności ekonomicznej aktywów przedsiębiorstw sektora spożywczego.
Bibliografia
Adamczyk, P. (2008). The productivity of factors of production in food industry in Poland. Scientific Journal of Warsaw University of Life Sciences-SGGW. Economics and Organization of Agri-Food Sector, 71, 95–106.
Zobacz w Google Scholar
Balicki, A. (2013). Statystyczna analiza wielowymiarowa i jej zastosowania społeczno-ekonomiczne. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. ISBN 9788373266544.
Zobacz w Google Scholar
Baltagi, B. H. (2013). Econometric analysis of panel data. Chichester, United Kingdom: John Wiley & Sons Ltd. ISBN 9781118699225, 9781118672327.
Zobacz w Google Scholar
Bragg, S. M. (2010). Cost reduction analysis: Tools and strategies. Hoboken: John Wiley & Sons. ISBN 9780470587263.
Zobacz w Google Scholar
Coelli, T., Rao, P. D. S., Battese, G. E. (1998). An introduction to efficiency and productivity analysis. Boston, Dordrecht and London: Kluwer Academic Publishers. ISBN 9780387258959.
Zobacz w Google Scholar
Dańska-Borsiak, B. (2011). Dynamiczne modele panelowe w badaniach ekonomicznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 9788375255492.
Zobacz w Google Scholar
Drury, C. (1998). Rachunek kosztów. Wprowadzenie. Transl. by A. Jarugowa et al. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301117192.
Zobacz w Google Scholar
Dynowska, J. (2012). Metody racjonalizacji kosztów w ośrodkach odpowiedzialności w przedsiębiorstwach województwa warmińsko-mazurskiego. In: E. Nowak, M. Nieplowicz (eds.). Instrumenty zarządzania kosztami i dokonaniami. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 252 (pp. 104–114). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. ISBN 9788376952451.
Zobacz w Google Scholar
Farrell, M. J. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society, Series A (general), Vol. 120, Part III, 253–290. John Wiley & Sons, DOI: 10.2307/2343100.
Zobacz w Google Scholar
Gabrusewicz, W. (2014). Analiza finansowa w audycie sprawozdań finansowych. In: W. Gabrusewicz (ed.). Audyt sprawozdań finansowych. Teoria i praktyka (pp. 103–166). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 9788320821611.
Zobacz w Google Scholar
Ganc, M., Wasilewski, M. (2018). Own fund versus financial efficiency in dairy cooperatives. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 2(92), 57–69. DOI: 10.18276/frfu.2018.92-05.
Zobacz w Google Scholar
Gorzelany-Dziadkowiec, M. (2013). Wykorzystanie kluczowych czynników sukcesu w analizie strategicznej na przykładzie branży piekarniczo-cukierniczej. In: K. Firlej (ed.). Analiza strategiczna wybranych branż przemysłu rolno-spożywczego w Polsce (pp. 26–43). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. ISBN 024/WE-KSZ/01/2013/S/3024.
Zobacz w Google Scholar
Górecki, B. R. (2010). Ekonometria podstawy teorii i praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Key Text. ISBN 9788387251604.
Zobacz w Google Scholar
Hamulczuk, M., Stańko, S. (2013). Podstawy modelowania i prognozowania ilościowego. In: S. Stańko (ed.) Prognozowanie w agrobiznesie. Teoria i przykłady zastosowania (pp. 45–76). Warsaw: Warsaw University of Life Science Press. ISBN 9788375833911.
Zobacz w Google Scholar
Kalinowska, K. (2012). Lean Accounting – szansa rozwoju metod rachunkowości zarządczej w teorii i praktyce. In: I. Sobańska, P. Kabalski (eds.). Współczesne nurty badawcze w rachunkowości (pp. 199–220). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 9788375257656.
Zobacz w Google Scholar
Koopmans, T. C. (1951). Analysis of production as an efficient combination of activities. In: T. C. Koopmans (ed.). Activity analysis of production, and allocation. Proceedings of a Conference Cowles Commission for Research in Economics (pp. 33–97). Monograph 13, University of Chicago. New York: John Willey & Sons. DOI: 10.2307/2226909.
Zobacz w Google Scholar
Kosiń, P. (2011). Strategia przywództwa kosztowego a kształtowanie wartości kapitału przedsiębiorstwa. In: M. Jabłoński (ed.). Zarządzanie wartością przedsiębiorstw. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu (pp. 121–146). Dąbrowa Górnicza: Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej. ISBN 9788362897056.
Zobacz w Google Scholar
Łada, M. (2014). Nowe trendy w rachunku kosztów. In: J. Chluska, J. Rubik (eds.). Zarządzanie kosztami przedsiębiorstwa w warunkach ryzyka (pp. 40–48). Częstochowa: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej. ISBN 788363500733.
Zobacz w Google Scholar
Misiołek, K. (2013). Analiza konkurencyjności w sektorze mięsnym. In: K. Firlej (ed.). Analiza strategiczna wybranych branż przemysłu rolno-spożywczego w Polsce (pp. 65–84). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. ISBN 024/WE-KSZ/01/2013/S/3024.
Zobacz w Google Scholar
Nowak, E. (2006). Określenie długookresowych prawidłowości w kształtowaniu się kosztów. In: E. Nowak (ed.). Strategiczne zarządzanie kosztami (pp. 229–312). Kraków: Oficyna Ekonomiczna. ISBN 8374840013.
Zobacz w Google Scholar
Nowak, E. (2015). Rachunek kosztów a zarządzanie kosztami. Rozważania o relacjach. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 245, 162–172. ISSN 20838611.
Zobacz w Google Scholar
Nowak, E. (2016). Rachunkowość. Kurs podstawowy. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 9788320822304.
Zobacz w Google Scholar
Runowski, H. (2008). Poziom i struktura przychodów, kosztów i wyników finansowych w przedsiębiorstwach hodowlanych w latach 1997–2007. In: Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G – Ekonomia, 3/4, 47– 59. Polska Akademia Nauk. Wydział Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych. Warszawa: Komitet Ekonomiki Rolnictwa. ISSN 00803715.
Zobacz w Google Scholar
Rutkowska, A. (2013). Teoretyczne aspekty efektywności – pojęcie i metody pomiaru. Zarządzanie i Finanse, 11(1), cz. 4, 439–453. ISSN 20845189.
Zobacz w Google Scholar
Sobańska, I. (2009). Podstawy rachunku kosztów i wyników. In: I. Sobańska (ed.). Rachunek kosztów. Podejście operacyjne i strategiczne (pp. 97–132). Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck. ISBN 9788325501143.
Zobacz w Google Scholar
Szudy, M. (2014). Efektywność ekonomiczna w ujęciu dynamicznym a sprawność systemu gospodarczego. Studia Ekonomiczne. Kategorie i teorie ekonomiczne oraz polityka gospodarcza, 176, 22–29.
Zobacz w Google Scholar
Szychta, A. (2012). Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza. In: I. Sobańska, P. Kabalski (ed.). Współczesne nurty badawcze w rachunkowości (pp. 111–150). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 9788375257656.
Zobacz w Google Scholar
Tangen, S. (2005). Demystifying productivity and performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 54(1), 34–46. DOI: 10.1108/17410400510571437.
Zobacz w Google Scholar
Thomas, Ch. R., Shughard II, W. F. (2013). Managerial economics. New York, USA: Oxford University Press. ISBN 9780199782956.
Zobacz w Google Scholar
Wasilewska, A., Wasilewski, M. (2016). Stan, kierunki i efektywność innowacji w przedsiębiorstwach przetwórstwa rolno-spożywczego. Warszawa: Wydawnictwo SGGW. ISBN 9788375836714.
Zobacz w Google Scholar
Wasilewski, M., Dworniak, J. (2007). Fundusz udziałowy a sytuacja finansowa spółdzielni mleczarskich. Rocznik Nauk Rolniczych, Seria G, 93(2), 118–128. Warszawa: Wydział Nauk Ekonomicznych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. ISSN 23534362.
Zobacz w Google Scholar
Wasilewski, M., Gałecka, A. (2010). Return on equity in relation to current financial liquidity of agriculture farms. Scientific Journal of Warsaw University of Life Sciences-SGGW. Economics and Organization of Agri-Food Sector, 81, 231–240. Warsaw: University of Life Science Press. ISSN 20816979.
Zobacz w Google Scholar
Wasilewski, M., Stolarski, R. R. (2018). Formation of selected cost indicators in enterprises of the food sector. Research Reviews of Częstochowa University of Technology—Management, 30, 290–307. Częstochowa. DOI: 10.17512/znpcz.2018.2.25.
Zobacz w Google Scholar
Wędzki, D. (2015). Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego według polskiego prawa bilansowego. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. ISBN 9788363391751.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.