Abstract
The article presents, in the chronological order, directives and reflections in the area of work organization, management, decision-making, effective functioning, leadership and strategy which prevailed in the period from Descartes to Taylor. At the beginning the contribution of social sciences and engineering as well as military knowledge into the development of scientific management was presented. Next, the paper reviews the achievements of the forerunners of management over the period from the 16th to the 19th century. The author stresses the fact that management sciences were developed at the turn of the 19th and the 20th centuries as a result of knowledge accumulation since the ancient times in the field of problem solving related to various forms of organized activity. The final part of the paper discusses social, technical and economic conditions for the development of scientific management.
References
Adamiecki, K. (1929). Krótki zarys historii rozwoju naukowej organizacji w Polsce na tle jej rozwoju w innych krajach. Przegląd Organizacji, 4(5), s. 151–162.
View in Google Scholar
Adamiecki, K. (1947). Przedmowa do polskiego wydania pracy. W: F.W. Taylor. Zarządzanie warsztatem wytwórczym (s. III–IV). Poznań: Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza”.
View in Google Scholar
Adamiecki, K. (1972). Harmonizacja jako jedna z głównych podstaw organizacji naukowej. W: J. Kurnal (red.). Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism (s. 397–425). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Alford, L.P. (1922). Ten Years Progress in Management. New York: American Society of Mechanical Engineers.
View in Google Scholar
Alford, L.P., Church, A.H. (1972). Zasady zarządzania. W: J. Kurnal (red.). Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism (s. 245–262). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Babbage, Ch. (1972). O podziale pracy. W: J. Kurnal (red.). Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism (s. 23–42). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Barber, F., Strack, R. (2007). Naucz się zarządzać firmą, której głównym zasobem są ludzie. Harvard Business Review Polska, 50(4), 62–75.
View in Google Scholar
Bedeian, A.G. (1976). Management history thought. Academy of Management Review, 1(1), 96–97.
View in Google Scholar
Beliczyński, J. (2011). Praktyka i wiedza z zakresu zarządzania w starożytności. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 871, 193–209.
View in Google Scholar
Beliczyński, J. (2012). Praktyka i wiedza z zakresu zarządzania w średniowieczu i epoce odrodzenia. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 896, 157–176.
View in Google Scholar
Bielski, M. (1967). Polska myśl naukowa w dziedzinie organizacji i kierowania w latach 1900–1939. Problemy Organizacji, 5(9), 5–111.
View in Google Scholar
Bieniok, H. (1999). Szkoła behawioralna. W: H. Bieniok (red.). Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem: pojęcia, funkcje, zasady, zasoby (s. 47–49). Katowice: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach. ISBN 83-87265-50-0.
View in Google Scholar
Bourdeau, L. (2000). Praxiology as the Science of Functions [online, dostęp: 2017-09-01]. W: V. Alexandre, W.W. Gasparski (red.). The Roots of Praxiology: French Action Theory from Bourdeau and Espinas to Present Days (s. 21–44). New Brunswick, NJ: Transactions Publishers. Dostępny w Internecie: https:// books.google.pl/books?isbn=1412833450.
View in Google Scholar
Brinton, W.C. (1919). Graphic Methods for Presenting Facts [online, dostęp: 2017-08-30]. New York: The Engineering Magazine Company. Dostępny w Internecie: https://archive.org/details/graphicmethodsfo00brinrich.
View in Google Scholar
Buchanan, L., O’Connell, A. (2012). Krótka historia nauki o podejmowaniu decyzji. Harvard Business Review Polska, 109(3), 85–95.
View in Google Scholar
Chandler, A.D. Jr. (1962). Strategy and Structure: Chapters in the History of the American Industrial Enterprise. Cambridge, MA–London: MIT Press. ISBN 9780262030045.
View in Google Scholar
Child, J. (1969). British Management Thought: A Critical Analysis. London: Allen & Unwin. ISBN 0046580263.
View in Google Scholar
Czech, A. (2009). Karol Adamiecki – polski współtwórca nauki organizacji i zarządzania (biografia i dokonania). Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach. ISBN 9788372464262.
View in Google Scholar
Descartes, R. (2002). Rozprawa o metodzie. Kęty: Wydawnictwo Antyk. ISBN 8388524313.
View in Google Scholar
Drucker, P.F. (2009). Zarządzanie XXI wieku – wyzwania. Warszawa: MT Biznes. ISBN 9788361040842.
View in Google Scholar
Filipetti, G. (1946). Industrial Management in Transition. Homewood, IL: Irwin.
View in Google Scholar
George, C.S. (1968). The History of Management Thought. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
View in Google Scholar
Gilbreth, F.B. (1972). Naukowe podstawy zarządzania – najlepsza droga do wykonania pracy. W: J. Kurnal (red.). Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism (s. 193–242). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Gingras, A. (1980). Les fondements du management dans l’histoire. Québec: Gaëtan Morin Éditeur. ISBN 2891050401.
View in Google Scholar
Gogłoza, W., Księski, K. (2013). Historia myśli organizatorskiej. Zarys wykładu. Warszawa: Difin. ISBN 9788379300433.
View in Google Scholar
Górski, P. (2007). Perspektywa historyczna w teorii i badaniach w dziedzinie organizacji i zarządzania. Współczesne Zarządzanie, 6(4), 20–28.
View in Google Scholar
Grabowski, J.E. (1936). Saint-Simon. Utopja – filozofja – industrializm [online, dostęp: 2014-10-28]. Warszawa: nakł. Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Dostępny w Internecie: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/79529/Grabowski_J_Saint_Simon_Utopia_filozofia_industrializm.pdf.
View in Google Scholar
Griffin, R.W. (1996). Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301120193.
View in Google Scholar
Griffin, R.W. (2004). Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301140186.
View in Google Scholar
Gwisziani, D.M. (1973). Organizacja i zarządzanie. Warszawa: Książka i Wiedza.
View in Google Scholar
Kafker, F.A. (1990). Notices sur les auteurs des 17 volumes de „discours” de l’Encyclopédie (suite et fin) [online, dostęp: 2017-07-27]. Recherches sur Diderot et sur l’Encyclopédie, 8(8), 101–121. Dostępny w Internecie: http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rde_0769-0886_1990_num_8_1_1057.
View in Google Scholar
Kiechel III, W. (2013). 100 lat zarządzania. Harvard Business Review Polska, 121(3), 61–95.
View in Google Scholar
Kieżun, W. (1974). Rozwój nauk o organizacji i zarządzaniu w Polsce. Prakseologia, 50(2), 49–90.
View in Google Scholar
Koontz, H. (1961). The management theory jungle. Journal of the Academy of Management, 4(3), 174–188.
View in Google Scholar
Korzeniowski, L.F. (2010). Menedżment. Podstawy zarządzania. Kraków: EAS European Association for Security. ISBN 9788361645443.
View in Google Scholar
Kostova, E. (2006). Historyk. Warszawa: Świat Książki. ISBN 8373918787.
View in Google Scholar
Kotarbiński, T. (1965). Traktat o dobrej robocie. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
View in Google Scholar
Krzyżanowski, L. (1985). Podstawy nauki zarządzania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISBN 830105509X.
View in Google Scholar
Krzyżanowski, L. (1994). Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu. Wyd. 2 popr. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 830111469X.
View in Google Scholar
Krzyżanowski, L. (1999). O podstawach kierowania organizacjami inaczej: paradygmaty, modele, metafory, filozofia, metodologia, dylematy, trendy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301127414.
View in Google Scholar
Kurnal, J. (red.). (1972a). Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Kurnal, J. (1972b). Frederick Winslow Taylor. W: J. Kurnal (red.). Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism (s. 41–42). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Lachiewicz, S., Matejun, M. (2012). Ewolucja nauk o zarządzaniu. W: A. Zakrzewska-Bielawska, A. Freda (red.). Podstawy zarządzania. Teoria i ćwiczenia (s. 85–141). Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. ISBN 9788326439247.
View in Google Scholar
La division du travail, les machines, la surveillance. (2010). [online, dostęp: 2017-07-21]. Dostępny w Inter¬necie: http://rbmn.free.fr/Girard_02.html.
View in Google Scholar
Le Chatelier, H. (1926). Filozofia systemu Taylora. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Organizacji.
View in Google Scholar
Management. (2015). [online, dostęp: 2017-07-01]. Dostępny w Internecie: http://www.etymoline.com/ index.php?search=management&searchmode=none.
View in Google Scholar
Martyniak, Z. (1989). Prekursorzy nauki organizacji i zarządzania. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Eko¬nomiczne. ISBN 8320807093.
View in Google Scholar
Martyniak, Z. (1990). O nauce organizacji i zarządzania. Prakseologia, 108–109(3–4), 17–18.
View in Google Scholar
Martyniak, Z. (1996). Historia myśli organizatorskiej. Wybitni przedstawiciele szkoły klasycznej do roku 1940. Wyd. 3 uzup. Kraków: Akademia Ekonomiczna w Krakowie. ISBN 8386439602.
View in Google Scholar
Martyniak, Z. (2002). Historia myśli organizatorskiej. Wybitni autorzy z zakresu organizacji i zarządzania w pierwszej połowie XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie. ISBN 8372521204.
View in Google Scholar
Mayo, E. (1946). The Human Problems of an Industrial Civilization. 2nd ed. Boston: Harvard University.
View in Google Scholar
Mikołajczyk, Z. (1973). Metody organizowania pracy w warunkach nowoczesnego przemysłu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
View in Google Scholar
Mikołajczyk, Z. (1977). Techniki organizatorskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
View in Google Scholar
Milian, L. (2003). Rynek i zmiany społeczne. Częstochowa: Wydawnictwa Politechniki Częstochowskiej. ISBN 8371932316.
View in Google Scholar
Niemczyk, J. (2010). Zarządzanie. W: M. Morawski, J. Niemczyk, K. Perechuda, E. Stańczyk-Hugiet (red.). Zarządzanie. Kanony i trendy (s. 43–55). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. ISBN 9788325517236.
View in Google Scholar
Oleksyn, T. (2013). Wprowadzenie. W: T. Oleksyn (red.). Filozofia a zarządzanie (s. 9–22). Warszawa: Oficyna Wydawnicza a Wolters Kluwer business. ISBN 9788326439919.
View in Google Scholar
Organization. (2015). W: Online Etymology Dictionary [online, dostęp: 2017-07-01]. Dostępny w Internecie: http://www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=organization&searchmode=none.
View in Google Scholar
Organizational chart. (2015). W: Wikipedia: The Free Encyclopedia [online, dostęp: 2017-08-30]. Dostępny w Internecie: https://en.wikipedia.org/wiki/Organizational_chart.
View in Google Scholar
Organization charts. (1923). Modern Business Report No. 102. New York: Alexander Hamilton In¬stitute [online, dostęp: 2017-08-30]. Dostępny w Internecie: http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id =mdp.35128001192606;view=1up;seq=1.
View in Google Scholar
Polko, P. (2013). Wstęp do wydania polskiego. W: C. von Clausewitz. O wojnie. Podręcznik stratega. Gliwice: Wydawnictwo Helion. ISBN 9788324636044.
View in Google Scholar
Pollard, H.R. (1974). Developments in Management Thought. London: William Heinemann Ltd. ISBN 0434915750.
View in Google Scholar
Praxelogy. (2015). W: Wikipedia: The Free Encyclopedia [online, dostęp: 2017-09-01]. Dostępny w Internecie: https://en.wikipedia.org/wiki/Praxeology.
View in Google Scholar
Pszczołowski, T. (1976). Zasady sprawnego działania. Wstęp do prakseologii. Wyd. 5 rozszerz. Warszawa: Wiedza Powszechna.
View in Google Scholar
Pszczołowski, T. (1978). Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji. Wrocław: Ossolineum.
View in Google Scholar
Robbins, S.P., DeCenzo, D.A. (2002). Podstawy zarządzania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320813735.
View in Google Scholar
Rutka, R. (2010). Uwarunkowania ewolucji wiedzy o organizacji i zarządzaniu. W: M. Czerska, A. Szpitter (red.). Koncepcje zarządzania. Podręcznik akademicki (s. 11–29). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. ISBN 9788325515300.
View in Google Scholar
Sagan, A. (2009). Marketing w nazwach katedr i zakładów naukowych szkół wyższych w Polsce. W: R. Niestrój (red.). Tożsamość i wizerunek marketingu (s. 128–138). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 9788320818277.
View in Google Scholar
Smith, A. (2015). Pioneers of Management [online, dostęp: 2017-09-08]. Dostępny w Internecie: http://www. referenceforbusiness.com/management/Or-Pr/Pioneers-of-Management.html.
View in Google Scholar
Stoner, J.A.F., Freeman, R.E., Gilbert Jr., D.R. (1997). Kierowanie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320810949.
View in Google Scholar
Stoner, J.A.F., Wankel, Ch. (1992). Kierowanie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320808618.
View in Google Scholar
Système Figuré des Connaissances Humaines. (2015). W: R. Morrissey, G. Roe (red.). The ARTFL Encyclopédie [online, dostęp: 2017-08-30]. Dostępny w Internecie: https://encyclopedie.uchicago.edu/content/syst%C3%A8me-figur%C3%A9-des-connaissances-humaines.
View in Google Scholar
Tikhomirov, A.A. (2011). “The first case of scientific time-study that I ever saw...”: G.A. Wentworth’s impact on F.W. Taylor [online, dostęp: 2017-09-30]. Journal of Management History, 17(4), 356– 378. Dostępny w Internecie: http://www.emeraldinsight.com.emerald.han.uek.krakow.pl/doi/pdfplus/10.1108/17511341111164391.
View in Google Scholar
The History of Management. (2004). [online, dostęp: 2017-08-30]. Dostępny w Internecie: http://www.management2e.nelson.com/pdf/history.pdf.
View in Google Scholar
Trent, R.H. (1972). Management history: Is there madness in its method? [online, dostęp: 2017-08-30]. Academy of Management Proceedings, 1(August), 140–144. Dostępny w Internecie: https://www.researchgate.net/publication/315360103_MANAGEMENT_HISTORY_IS_THERE_MADNESS_IN_ITS_ METHOD. DOI: 10.5465/AMBPP.1972.4981403.
View in Google Scholar
Trzcieniecki, J., Teczke, J. (1998). Podstawy organizacji i zarządzania. Wybrane zagadnienia. Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa. ISBN 8390825821.
View in Google Scholar
Urwick, L., Brech, E.F.L. (1957). The Making of Scientific Management. Vol. 2. London: Pittman.
View in Google Scholar
Wichary, M. (1917). Organization Chart of Tabulating Machine Co [online, dostęp: 2015-08-30]. W: Wikimedia Commons. Dostępny w Internecie: https://en.wikipedia.org/wiki/Organizational_chart#/media/File:Tabulating_Machine_Co_Organization_Chart.jpg.
View in Google Scholar
Witzel, M. (2012). A History of Management Thought. London–New York: Routledge; Taylor & Francis Group. ISBN 9780415600583.
View in Google Scholar
Wójcik, M. (1999). Geneza nauk organizacji i zarządzania. W: H. Bieniok (red.). Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem: pojęcia, funkcje, zasady, zasoby (s. 22–23). Katowice: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach. ISBN 8387265500.
View in Google Scholar
Wren, D.A. (1979). The Evolution of Management Thought. 2nd ed. New York: Wiley.
View in Google Scholar
Wren, D.A. (2005). The History of Management Thought. 5th ed. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. ISBN 0471669229.
View in Google Scholar
Zieleniewski, J. (1981). Organizacja i zarządzanie. Wyd. 7. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
View in Google Scholar
Zieleniewski, J. (1982). Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
View in Google Scholar
© Copyright by Małopolska School of Economics in Tarnów. The articles are available under the Creative Commons Attribution NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License