Słowa kluczowe
ICT
interfejs człowiek-komputer
osoby z niepełnosprawnościami
projektowanie uniwersalne
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiono przegląd współczesnych technologii możliwych do zastosowania przez osoby z ograniczoną sprawnością ruchową wszystkich kończyn, zastępujących tradycyjne rozwiązania, tj. mysz i klawiaturę komputera. Ze względu na wykorzystane technologie omawiane rozwiązania zostały sklasyfikowane w czterech grupach: oparte na śledzeniu twarzy, oparte na śledzeniu wzroku, oparte na rozpoznawaniu położenia obiektu oraz pozostałe. Stosownie do reprezentantów każdej grupy przeprowadzono porównanie technologii według dziewięciu kryteriów istotnych z punktu widzenia użytkownika. Wagę poszczególnych kryteriów przyporządkowano na podstawie badania ankietowego. Ustalono, że mimo porównywalnych sumarycznych ocen systemów każdorazowy dobór systemu powinien być oparty na indywidualnych potrzebach użytkownika.
Bibliografia
Anson, D.K. (1994). Finding your way in the maze of computer access technology. American Journal of Occupational Therapy, 48, 121–129.
Zobacz w Google Scholar
Berners-Lee, T. (1997). World Wide Web Consortium (W3C) Launches International Web Accessibility Initiative. Web Accessibility Initiative (WAI) [online, dostęp: 2017-08-09]. Dostępny w Internecie: https:// www.w3.org/Press/WAI-Launch.html.
Zobacz w Google Scholar
Bradley, N., Poppen, W. (2003). Assistive technology, computers and Internet may decrease sense of isolation for homebound elderly and disabled persons. Technology and Disability, 15(1), 19–25.
Zobacz w Google Scholar
Clark, J. (2002). Building Accessible Websites [online, dostęp: 2017-08-09]. Indianapolis–London: New Riders. ISBN 073571150X. Dostępny w Internecie: https://joeclark.org/book/.
Zobacz w Google Scholar
Cook, J.A., Fitzgibbon, G., Batteiger, D., Grey, D.D., Caras, S., Dansky, H., Priester, F. (2005). Information technology attitudes and behaviors among individuals with psychiatric disabilities who use the Internet: Results of a Web-based survey [online, dostęp: 2017-07-12]. Disability Studies Quarterly, 25(2). Dostępny w Internecie: http://dsq-sds.org/article/view/549/726.
Zobacz w Google Scholar
Davies, T.C., Mudge, S., Ameratunga, S., Stott, N.S. (2010). Enabling self-directed computer use for individuals with cerebral palsy: a systematic review of assistive devices and technologies. Developmental Medicine and Child Neurology, 52(6), 510–516.
Zobacz w Google Scholar
Dobransky, K., Hargittai, E. (2006). The disability divide in internet access and use. Information, Communication and Society, 9(3), 313–334.
Zobacz w Google Scholar
Drainoni, M.L., Houlihan, B., Williams, S., Vedrani, M., Esch, D., Lee-Hood, E., Weiner, C. (2004). Patterns of Internet use by persons with spinal cord injuries and relationship to health-related quality of life. Archives of Physical and Medical Rehabilitation, 85(11), 1872–1879.
Zobacz w Google Scholar
Dumont, C., Vincent, C., Mazer, B. (2002). Development of a standardized instrument to assess computer task performance. American Journal of Occupational Therapy, 56(1), 60–68.
Zobacz w Google Scholar
File, T., Ryan, C. (2014). Computer and Internet use in the United States: 2013 [online, dostęp: 2017-07-12]. American Community Survey Reports, ACS-28, Nov., 1–16. Dostępny w Internecie: https://www.census. gov/history/pdf/2013computeruse.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Gips, J., Betke, M., Fleming, P. (2000). The Camera Mouse: Preliminary investigation of automated visual tracking for computer access. W: The Proceedings of Rehabilitation Engineering and Assistive Technology Society of North America RESNA 2000 (s. 98–100). Arlington, VA: RESNA Press. ISBN 0932101429.
Zobacz w Google Scholar
Hwang, F., Keates, S., Langdon, P., Clarkson, J. (2004). Mouse movements of motion-impaired users: A submovement analysis. W: Assets ’04 Proceedings of the 6th International ACM SIGACCESS Conference on Computers and Accessibility (s. 102–109). New York: Association for Computing Machinery. ISBN 158113911X.
Zobacz w Google Scholar
Keates, S., Hwang, F., Langdon, P., Clarkson, J., Robinson, P. (2002). Cursor measures for motion-impaired computer users. W: J.A. Jacko (ed.). Assets 2002: The Fifth International ACM Conference on Assistive Technologies: July 8–10, 2002 (s. 135–142). New York: Association for Computing Machinery. ISBN 9781581134643.
Zobacz w Google Scholar
Kim, U.J., Park, H., Bruce, J., Sutton, E., Rowles, D., Pucci, D., Holbrook, J., Minocha, J., Nardone, B., West, D., Laumann, A., Roth, E., Jones, M., Veledar, E., Ghovanloo, M. (2013). The tongue enables computer and wheelchair control for people with spinal cord injury. Science Translational Medicine, 5(213), 213ra166.
Zobacz w Google Scholar
Ladner, R.E., Burgstahler, S. (2015). Increasing the participation of individuals with disabilities in computing. Communications of the ACM, 58(12), 33–36.
Zobacz w Google Scholar
Lazar, J., Allen, A., Kleinman, J., Malarkey, Ch. (2007). What frustrates screen reader users on the Web: A study of 100 blind users. International Journal of Human-Computer Interaction, 22(3), 247–269.
Zobacz w Google Scholar
Lenhart, A., Horrigan, J.B., Rainie, L., Allen, K., Boyce, A., Madden, M., O’Grady, E. (2003). The Ever- -Shifting Internet Population: A new look at Internet access and the digital divide [online, dostęp: 2017-07-12]. Report. Washington, DC: The Pew Internet and American Life Project. Dostępny w Internecie: http://www.pewinternet.org/2003/04/16/the-ever-shifting-internet-population-a-new-look-at-internet-ac¬cess-and-the-digital-divide/.
Zobacz w Google Scholar
LoPresti, E.F., Koester, H.H., McMillan, W., Moore, P., Ashlock, G., Simpson, R.C. (2002). Compass: Software for computer skills assessment. W: J.A. Jacko (ed.). Assets 2002: The Fifth International ACM Conference on Assistive Technologies: July 8–10, 2002, Crowne Plaza Hotel, Edinburgh, Scotland. New York: Association for Computing Machinery. ISBN 9781581134643.
Zobacz w Google Scholar
MacKenzie, I.S., Kauppinen, T., Silfverberg, M. (2001). Accuracy measures for evaluating computer pointing devices. W: CHI ’01 Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems (s. 9–16). New York: Association for Computing Machinery. ISBN 1581133278.
Zobacz w Google Scholar
Man, D.W., Wong, M.S. (2007). Evaluation of computer-access solutions for students with quadriplegic athetoid cerebral palsy. The American Journal of Occupational Therapy, 61(3), 355–364.
Zobacz w Google Scholar
Manresa-Yee, C., Ponsa, P., Salinas, I., Perales, F.J., Negre, F., Varona, J. (2014). Observing the use of an input device for rehabilitation purposes. Behaviour and Information Technology, 33(3), 270–281.
Zobacz w Google Scholar
Sears, A., Young, M. (2002). Physical disabilities and computing technologies: an analysis of impairments. W: J.A. Jacko, A. Sears (eds.). The Human-Computer Interaction Handbook (s. 482–503). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. ISBN 0805844686.
Zobacz w Google Scholar
Simpson, R., Koester, H.H., LoPresti, E. (2010). Research in computer access assessment and intervention. Physical Medicine and Rehabilitation Clinics of North America, 21(1), 15–32. DOI: 10.1016/j. pmr.2009.07.006.
Zobacz w Google Scholar
Simpson, R.C. (2013). Computer Access for People with Disabilities: A Human Factors Approach. Boca Raton, FL: CRC. ISBN 1466553723.
Zobacz w Google Scholar
World Health Organization. (2015). WHO Global disability action plan 2014–2021: Better health for all people with disability [online, dostęp: 2017-07-12]. Geneva: World Health Organization. ISBN 9789241509619. Dostępny w Internecie: http://www.who.int/disabilities/actionplan/en/.
Zobacz w Google Scholar
Strony internetowe producentów urządzeń
Zobacz w Google Scholar
BJOY Chin: http://bjliveat.com/bjoy-mice/211-BJOY-chin.html.
Zobacz w Google Scholar
Camera Mouse: http://www.cameramouse.org.
Zobacz w Google Scholar
Face Controller: http://www.face-controller.com.
Zobacz w Google Scholar
MyGazeAssistive 2: http://www.mygaze.com/products/mygaze-assistive.
Zobacz w Google Scholar
SmartNav: https://www.naturalpoint.com/smartnav/.
Zobacz w Google Scholar
TM5 mini: http://www.eyetechds.com/tm5-mini-assistive-tech.html.
Zobacz w Google Scholar
© Copyright by Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie. Artykuły są udostępniane na podstawie Creative Commons Attribution Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Licencja Międzynarodowa
