Słowa kluczowe
przyczynowość
przyczynowość Grangera
Toda-Yamamoto
płaca minimalna
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest ocena zależności między wynagrodzeniem minimalnym, zatrudnieniem i bezrobociem w Polsce. Przedstawiono przegląd teoretycznych aspektów płacy minimalnej, głównych motywacji za jej stosowaniem, a także potencjalnych negatywnych konsekwencji. Płaca minimalna w Polsce zostaje przedstawiona na tle innych krajów Unii Europejskiej. Wykorzystując metodę Toda-Yamamoto oraz dane kwartalne GUS i ILOSTAT obejmujące lata 2002–2019, zbadano przyczynowość Grangera między indeksem Kaitza a wybranymi wskaźnikami rynku pracy. Wyniki wskazują na istnienie jednokierunkowej przyczynowości Grangera między wskaźnikiem Kaitza a ogólną stopą bezrobocia. Nie wykryto podobnych zależności w przypadku pozostałych badanych wskaźników, w tym między innymi stopy zatrudnienia i stopy bezrobocia wśród osób młodych.
Bibliografia
Belman, D., Wolfson, P. J. (2014). What does the minimum wage do? Kalamazoo, MI: W. E. Upjohn Institute for Employment Research. DOI: 10.17848/9780880994583.
Zobacz w Google Scholar
Boal, W., Ransom, M. (1997). Monopsony in the labor market. Journal of Economic Literature, 35, 86–112.
Zobacz w Google Scholar
Broniatowska, P., Majchrowska, A., Żółkiewski, Z. (2013). Wynagrodzenie minimalne w Polsce. Czy powinno być zróżnicowane regionalnie? Studia BAS, 4/36, 125–157.
Zobacz w Google Scholar
Cahuc, P., Michel, P. (1996). Minimum wage unemployment and growth. European Economic Review, 40, 1463–1482.
Zobacz w Google Scholar
Card, D., Krueger, A. B. (1995). Myth and measurement: The new economics of the minimum wage—Twentieth-anniversary edition. Princeton: Princeton University Press. ISBN-13 978-0691169125.
Zobacz w Google Scholar
Chu, A. C., Kou, Z., Wang, X. (2020). Dynamic effects of minimum wage on growth and innovation in a Schumpeterian economy. Economics Letters, 188, 108943. DOI: 10.1016/j.econlet.2020.108943.
Zobacz w Google Scholar
Cieślak-Wróblewska, A., Roguski, A. (2019). Wysokie minimum to cios dla firm [online, accessed: 2021-03-22]. Rzeczpospolita. Retrieved from: https://www.rp.pl/Wynagrodzenia/309099920-Wysokie-minimum-to-cios-dla-firm.html.
Zobacz w Google Scholar
Czapla, E. (2009). Testowanie przyczynowości pomiędzy krótkoterminowymi stopami procentowymi w Polsce, USA i Strefie Euro. Acta Universitatis Nicolai Copernici Ekonomia, 39, 227–236.
Zobacz w Google Scholar
Dickey, D. A., Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427–431.
Zobacz w Google Scholar
Dańska-Borsiak, B. (2014). Płaca minimalna a liczba młodych pracujących. Związki przyczynowe i prognozy wariantowe. Ekonometria, 4(46), 151–162.
Zobacz w Google Scholar
Detragiache, E., Ebeke, C., Jirasavetakul, L.-B. F., Kirabaeva, K., Malacrino, D., Misch, F., Shi, Y. (2020). IMF working paper. A European minimum wage: Implications for poverty and macroeconomic imbalances (WP/20/59). International Monetary Fund.
Zobacz w Google Scholar
Eurofund. (2021). Minimum wage [online, accessed: 2021-03-20]. Retrieved from: eurofound.europa.eu/topic/minimum-wage.
Zobacz w Google Scholar
European Commission. (2018). The effects of the minimum wage on employment: evidence from a panel of EU Member States. Analytical Web Note (2018/1). Publications Office. DOI: 10.2767/816632.
Zobacz w Google Scholar
European Commision. (2020). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on adequate minimum wages in the European Union. COM(2020) 682 final. Brussels.
Zobacz w Google Scholar
Fic, M. (2010). Wpływ płacy minimalnej na zatrudnienie. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 13(1), 201–211.
Zobacz w Google Scholar
Gavrel, F., Lebon, I., Rebière, T. (2010). Wages, selectivity, and vacancies: Evaluating the short-term and long-term impact of the minimum wage on unemployment. Economic Modelling. Elsevier, 27(5), 1274–1281.
Zobacz w Google Scholar
Harasztosi, P., Lindner, A. (2019). Who pays for the minimum wage? American Economic Review, 109(8), 2693–2727. DOI: 10.1257/aer.20171445.
Zobacz w Google Scholar
Holtemöller, O., Pohle, F. (2020). Employment effects of introducing a minimum wage: The case of Germany. Economic Modelling, 89, 108–121. DOI: 10.1016/j.econmod.2019.10.006.
Zobacz w Google Scholar
ILO. (n.d.). Effects on employment [online, accessed: 2021-03-24]. Genève: International Labour Office. Retrieved from: https://www.ilo.org/global/topics/wages/minimum-wages/monitoring/WCMS_438874/lang--en/index.htm#4.
Zobacz w Google Scholar
ILO. (2014). General survey of the reports on the minimum wage fixing convention, 1970 (no. 131), and the minimum wage fixing recommendation, 1970 (no. 135) [online, accessed: 2021-03-24]. Genève: International Labour Office. Retrieved from: https://www.ilo.org/ilc/ILCSessions/previous-sessions/103/reports/reports-to-the-conference/WCMS_235287/lang--en/index.htm.
Zobacz w Google Scholar
Jiménez Martínez, M., Jiménez Martínez, M. (2021). Are the effects of minimum wage on the labour market the same across countries? A meta-analysis spanning a century. Economic Systems, 45(1). DOI: 10.1016/j.ecosys.2020.100849.
Zobacz w Google Scholar
Kirchgassner, G., Wolters, J., Hassler, U. (2013). Granger causality. In: G. Kirchgassner, J. Wolters, U. Hassler (eds.). Introduction to modern Time Series analysis (pp. 95–125). Berlin: Springer.
Zobacz w Google Scholar
Kwiatkowski, D., Phillips, P. (1992). Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: How sure are we that economic time series have a unit root? Journal of Econometrics, 54(13), 159–178.
Zobacz w Google Scholar
Lee, W. S., Suardi, S. (2011). Minimum wages and employment: Reconsidering the use of a time-series approach as an evaluation tool. British Journal of Industrial Relations, 49, 376–401. DOI:10.1111/j.1467-8543.2010.00799.x.
Zobacz w Google Scholar
Majchrowska, A., Zółkiewski, Z. (2012). The impact of minimum wage on employment in Poland. Investigaciones Regionales, 24, 211–239.
Zobacz w Google Scholar
Manning, A. (2020). Monopsony in labor markets: A review. ILR Review, 74, 3–26. DOI: 10.1177/0019793920922499.
Zobacz w Google Scholar
Mierzejewski, M., Chlebisz, A. (2019). Evaluation of employment and labour market trends in European Countries in 2007–2016. Studia Humana, 8(4), 43–50. DOI: 10.2478/sh-2019-0030.
Zobacz w Google Scholar
Neumark, D. (2018). The econometrics and economics of the employment effects of minimum wages: Getting from known unknowns to known knowns. National Bureau of Economic Research, DOI: 10.3386/w25043.
Zobacz w Google Scholar
Owens, M. F., Kagel, J. H. (2010). Minimum wage restrictions and employee effort in incomplete labor markets: An experimental investigation. Journal of Economic Behavior & Organization, 73, 317–326.
Zobacz w Google Scholar
Park, J., Ratti, R. (1998). Stationary data and the effect of the minimum wage on teenage employment. Applied Economics, 30(4), 435–440. DOI: 10.1080/000368498325705.
Zobacz w Google Scholar
Raczkowska, M. (2007). Minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce i wybranych krajach świata. Zeszyty Naukowe SGGW – Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 62, 41–53.
Zobacz w Google Scholar
Rawls, J. (2009). Teoria sprawiedliwości. Transl. by M. Panufnik, A. Romaniuk, J. Pasek, S. Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Redmond, P., Doorley, K., McGuinness, S. (2020). The impact of a minimum wage change on the distribution of wages and household income [online, accessed: 2021-03-22]. (IZA DP No. 12914). Institute of Labor Economics. Retrieved from: http://ftp.iza.org/dp12914.pdf.
Zobacz w Google Scholar
Riley, R., Bondibene, C. R. (2017). Raising the standard: Minimum wages and firm productivity. Labour Economics, 44, 27–50. DOI: 10.1016/j.labeco.2016.11.010.
Zobacz w Google Scholar
Schmitt, J. (2013). Why does the minimum wage have no discernible effect on employment? [online, accessed: 2021-03-22]. Washington: Center for Economic and Policy Research. Retrieved from: https://www.cepr.net/report/why-does-the-minimum-wage-have-no-discernible-effect-on-employment/.
Zobacz w Google Scholar
Smith, A. (2007). An inquiry into the nature and causes of the wealth of nations. J. Wight (ed.). Petersfield: Harriman House Ltd.
Zobacz w Google Scholar
Stigler, G. (1946). The economics of minimum wage legislation. The American Economic Review, 36(3), 358–365.
Zobacz w Google Scholar
Toda, H. Y., Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66, 225–250.
Zobacz w Google Scholar
Vercherand, J. (2014). The neoclassical model of the labour market. In: J. Vercherand, Labour. A heterodox approach (pp. 53–74). London: Palgrave Macmillan. DOI: 10.1057/9781137373618.
Zobacz w Google Scholar
Werner, A., Lim, M. (2016). The ethics of the living wage: A review and research agenda. Journal of Business Ethics, 137, 433–447. DOI: 10.1007/s10551-015-2562-z.
Zobacz w Google Scholar
Williams, N., Mills, J. A. (2001). The minimum wage and teenage employment: Evidence from time series. Applied Economics, 33, 285–300. DOI: 10.1080/00036840122088.
Zobacz w Google Scholar
Zając, K. (2005). Św. Tomasz z Akwinu – Jego zapatrywania socjalne i ekonomiczne. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 8(1), 111–118.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.