Abstract
Changes in daily life are also visible at school, which is why the school is constantly changing. The least scientifically identified are changes in classroom equipment. Each graduate - from elementary to high school - is able to describe its classroom, lecture and exercise room as well as its equipment, but does not wonder why it was like that and what it could be like before. The reflections on the classroom and its equipment may occur when reading old diaries and school memories. The classroom equipment has evolved, changing its ideological and educational values. This depended on changes in the Church, in the state, economic and social politics, in pedagogy and medicine. The symbol of teacher’s power in the classroom - the cathedral and a podium or platform, along with the replacement of the objective to subjective treatment of the student, decreased its height; the teacher stopped looking up at the students. The evolution related also to the school desk, which for medical reasons had to bee matched to the student’s growth and profile. Due to restriction of the student’s motions, the school desk was taken out of the classroom, and in its place tables and chairs that didn’t restrict the student’s movements were introduced. The benches, in which students honoured by the teacher sat, were gradually abandoned just because the occurrence of abuses in honouring of the students, which could result in antipedagogical impact. The classroom could not be equipped in blackboard; they were used not only for writing, but also to cover the class cloakrooms. Religious symbols, like cross, images of saints are also associated with the school. Not all images could be presented to students; for example, scantily clothed figures might have been tempting for the boys thinking about the sin. Then the images of saints were replaced or supplemented by portraits of the most important people of the occupying countries, and then of the reborn Polish state. The school was a place of oppression, even sadism. The teacher had a number of instruments for beating the children; most often a large rod was placed on the desk during the lesson time, supposedly the most effective educational mean when teaching the reading and writing. Finally, the attributes of hygiene, first the basin and a bucket for dirty water, a jug of clean water, rubbish bin, wiper and spittoon. A presentation of the ancient classroom equipment, why, when and for what purpose, can provide better under- standing of the education and teaching in Polish schools over many centuries.
References
Baranowski B.A. 1911. Szkolnictwo ludowe w Galicji w swym rozwoju liczebnym od roku 1868 do 1909 z uwzględnieniem stosunków higienicznych. "Rodzina i Szkoła", Lwów.
View in Google Scholar
Barycz H. 1947. Historia Szkół Nowodworskich. T. 1: Od założenia do reformy H. Kołłątaja (1588-1777). Kraków: nakł. Komitetu Jubileuszowego Gimnazjum i Liceum im. B. Nowodworskiego. Biechoński T. 1955. Bursa krakowska i bursacy w pierwszej ćwierci XIX wieku 1823-1830.
View in Google Scholar
Catechismi seu doctrina Christiana pueris ac rudibus tradendae practicus modus. 1621. In duopartes divisus, współoprawne z Reformationes Generales ad Clerum et populum Dioecesis Cracoviensis pertinentes. Ab Ill, et R.D.D. Martino Szyszkowski... in Synodo Dioecesana sancitae et promulgatae. A. MDCXXI die decima Februari. Cracoviae 1621.
View in Google Scholar
Chachaj J. 2005. Łacińskie szkoły parafialne na terenie metropolii lwowskiej w epoce nowożytnej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. ISBN 83-7306-263-7.
View in Google Scholar
Constitutiones synodales Warmienses, Sambienses, Pomeranienses, Culmensis, nec non provinciales Rigenses. 1886. Brunsbergae: Recensuit Franciscus Hipler.
View in Google Scholar
Czuła M. 1955. Niedola szkolna małorolnego chłopa 1895-1900. W: Knot A. (wstęp i oprac.). Galicyjskie wspomnienia szkolne. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Depczyński W. 1970. Tarnogród 1567-1967. Monografia historyczno-gospodarcza. Tarnogród: Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Tarnogrodzie.
View in Google Scholar
Dropsy J. 1955. Obyczaje w szkole krakowskiej 1818-1828. W: Knot A. (wstęp i oprac.). Galicyjskie wspomnienia szkolne. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Dybiec J. 1993. Szkolnictwo. W: Kiryk F., Płaza S. (red.). Dzieje miasta Nowego Sącza. T. 2. Kraków: Wydawnictwo i Drukarnia "Secesja".
View in Google Scholar
Dziennik Ustaw i Rozporządzeń Krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, 1875, cz. XIV, nr 37.
View in Google Scholar
Elwertowski K. 1962. Szkoła i życie. Ze wspomnień nauczyciela. Gozdawa-Reutt A. (oprac.). Warszawa: Iskry.
View in Google Scholar
Głos rozpaczy. 1930. "Głos Nauczycielski", nr 5 z 30 stycznia 1930 r.
View in Google Scholar
Instrukcya tycząca się stawiania i urządzania budynków publicznych szkół pospolitych i wydziałowych wydana przez Radę Szkolną Krajową na mocy art. 25 ustawy szkolnej z dnia 2 maja 1783. Dziennik Ustaw i Rozporządzeń Krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, 1875, cz. XIV, nr 37.
View in Google Scholar
Kitowicz J. 1985. Opis obyczajów za panowania Augusta III. Goliński Z. (oprac. i wyd.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. ISBN 83-06-00951-7.
View in Google Scholar
Komeński J.A. 1964. Pisma wybrane. Remerowa K. (przeł.), Suchodolski B. (wybór, wstęp i oprac.). Wrocław: Ossolineum.
View in Google Scholar
Konarski S. 1959. Pisma pedagogiczne. Ł. Kurdybacha (wstęp i oprac.). Wrocław-Kraków: Ossolineum.
View in Google Scholar
KOSzK. 1927. Do Dyrekcji państwowych i prywatnych szkół średnich ogólnokształcących, szkół zawodowych, seminariów nauczycielskich oraz Rad Szkolnych Powiatowych w Okręgu - w sprawie zaopatrzenia szkół w odpowiednie ławki szkolne. Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego, 1927, nr 4, poz. 78.
View in Google Scholar
KOSzK. 1929. Do Dyrekcji państwowych i prywatnych szkół średnich ogólnokształcących, seminariów nauczycielskich oraz szkół zawodowych w Okręgu - w sprawie zaopatrzenia szkół w ławki ewentualnie stoliki i krzesła. Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego, 1929, nr 9, poz. 120.
View in Google Scholar
KOSzK. 1934. Do PP. Inspektorów Szkolnych i Kierowników szkół powszechnych w Okręgu w sprawie podniesienia stanu sanitarnego szkół powszechnych. Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego, 1934, nr 8, poz. 96.
View in Google Scholar
Kot S. 1911. Szkolnictwo parafialne w Małopolsce w. XVI-XVIII. T. 3. Kraków: "Muzeum".
View in Google Scholar
Krukowski J. 1987. Z dziejów budownictwa szkolnego w Krakowie. Budynek szkoły przy kolegiacie św. Anny. "Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej" 1987, r. 37.
View in Google Scholar
Krukowski J. 2001. Szkolnictwo parafialne Krakowa w XVII wieku. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. ISBN 83-7271-130-5.
View in Google Scholar
Kurdybacha Ł. 1958. Z dziejów pedagogiki ariańskiej. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
View in Google Scholar
Modus instituendae iuventutis, ex decreto synodi ab Academia Cracoviensi praescriptus. Quem in scholis observandum praecepit Tyliciana Synodus, anni MDCXII. W: Constitutiones synodi dioecesanae Cracoviensis Cracoviae in ecclesia collegiatae SS. Omnium die mensis Maii A.D. 1612 celebratae. Presidente Ill. et R.D.D. Petro Tylicki. Cracoviae 1612.
View in Google Scholar
Montessori M. 1913. Domy dziecięce (Le case dei bambini). Metoda pedagogji naukowej, stosowana w wychowaniu najmłodszych dzieci. Warszawa: nakł. H. Lindenfelda.
View in Google Scholar
Okólnik [1926] Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego do Kuratoriów Okręgów Szkolnych i do Województwa Śląskiego w Katowicach w sprawie zaopatrzenia szkół w odpowiednie ławki. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 1926, nr 14, poz. 189.
View in Google Scholar
Oleszkiewicz M., Pyla G. 2000. Szkoło! Szkoło! Gdy cię wspominam... Wystawa: Muzeum Etnograficzne w Krakowie, październik 2000 - czerwiec 2001. Informator. Kraków.
View in Google Scholar
Ostrowski W. 1971. Wiejskie szkolnictwo parafialne na Śląsku w drugiej połowie XVII wieku (w świetle wizytacji kościelnych). Matwijowski K. (oprac.). Wrocław: Ossolineum.
View in Google Scholar
OSzK. 1923. Do wszystkich Rad Szkolnych Powiatowych oraz Zarządów Szkół Okręgu w sprawie obrazów treści religijnej, wywieszanych w salach szkolnych. Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Krakowskiego, 1923, nr 10, poz. 248.
View in Google Scholar
OSzK. 1924. Do Dyrekcji szkół średnich ogólnokształcących; Seminariów nauczycielskich oraz Rad Szkolnych Powiatowych w Okręgu w sprawie portretów sławnych wodzów polskich. Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Krakowskiego, 1924, nr 6, poz. 160.
View in Google Scholar
Pelczar R. 1978. Szkolnictwo parafialne w ziemi przemyskiej i sanockiej (XIV-XVIII w.). Warszawa: Oficyna ASPRA-JR.
View in Google Scholar
Piskorski S.J. 1695. Leges Scholis Ecclesiarum, iurisdictione rectorali Almae Universitatis Studii Generalis Cracov. subiectis, pro bono earundem regimine conservando latae et publicatae. Anno, die quibus intra. Cracoviae 1695.
View in Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Wyznań i Oświecenia z dnia 19 lipca 1875 l. 6081, którem wydano postanowienie zachowania przepisów sanitarnych w publicznych szkołach ludowych w Galicyi i W. Księstwie Krakowskiem. Dziennik Ustaw i Rozporządzeń Krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, 1875, cz. XXXI, nr 84.
View in Google Scholar
Sobieski S. 1955. Wspomnienie dawnego studenta. W szkołach na Pokuciu i Bukowinie 1832-1846. W: Knot A. (wstęp i oprac.). Galicyjskie wspomnienia szkolne. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Sprawozdanie c.k. Rady Szkolnej Krajowej o stanie wychowania publicznego w roku szk. 1879/80. Lwów 1880.
View in Google Scholar
Sprawozdaniec.k. Rady Szkolnej Krakowskiej o stanie wychowania publicznego w roku szk. 1880/81. Lwów 1881.
View in Google Scholar
Stroner A. 1955. Dyscyplina w dawnych szkołach galicyjskich przed rokiem 1848. W: Knot A. (wstęp i oprac.). Galicyjskie wspomnienia szkolne. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Ustawodawstwo szkolne za czasów Komisji Edukacji Narodowej. Rozporządzenia, ustawy pedagogiczne i organizacyjne (1773-1793). Lewicki J. (wstęp i oprac.). Kraków 1975.
View in Google Scholar
Brodziński K. 1955. Lata szkolne poety 1797-1809. W: Knot A. (wstęp i oprac.). Galicyjskie wspomnienia szkolne. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
View in Google Scholar
Wasilewski Z. 1992. Życiorys. W: Massalski A., Pawlina-Moducka M. (oprac.). Kielce w pamiętnikach i wspomnieniach z XIX wieku. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe.
View in Google Scholar
Wojtanek T. 2000. Szkolnictwo we wsi Zembrzyce do 1981 roku. "Rocznik Babiogórski", t. 2.
View in Google Scholar
Zapart A. 1983. Szkolnictwo parafialne w archidiakonacie krakowskim od XVI do XVIII wieku. Lublin: RW KUL.
View in Google Scholar
Zasady higieny szkolnej. 1906. Podręcznik przeznaczony do użytku nauczycieli, kierowników szkół i lekarzy szkolnych. Janke O. (oprac.). Warszawa.
View in Google Scholar
Źródła do historii wychowania (wybór). 1923. Cz. 1. Kot S. (wybrał i oprac.). Warszawa-Kraków: nakł. Gebethnera i Wolffa.
View in Google Scholar
© Copyright by Małopolska School of Economics in Tarnów. The articles are available under the Creative Commons Attribution NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License