Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej propozycji typologii modeli sieci organizacyjnych. Rozważania oparto na analizie literatury przedmiotu w zakresie opisywanych modeli sieci organizacyjnych i ich typologii, a zasadnicza część artykułu to propozycja typologii modeli sieci organizacyjnych. Punktem wyjścia było przyjęcie założenia, iż typologie odgrywają ważną rolę w budowaniu teorii, a w teorii sieci niejednoznacznie definiuje się i opisuje samo pojęcie sieci. Wielość cech i parametrów opisujących sieci organizacyjne wskazuje na duże zróżnicowanie ich modeli. W artykule dokonano przeglądu kryteriów podziału i rodzajów sieci organizacyjnych w świetle literatury przedmiotu, a także przedstawiono charakterystykę modeli sieci organizacyjnych ze względu na pochodzenie, główny mechanizm wyjaśniający funkcjonowanie sieci, sposób koordynacji sieci oraz autorską typologię modeli sieci organizacyjnych ze względu na kryterium charakter i złożoność relacji w nich występujących. Opracowana typologia wskazuje na cztery główne kategorie modeli sieci organizacyjnych: sieci biznesowe, sieci franczyzowe i agencyjne, sieci publiczne i współczesne modele sieci złożonych.
Bibliografia
Abrahamsen, M. H., Henneberg, S. C., Huemer, L. (2017). Network picturing: An action research study of strategizing in business networks. Industrial Marketing Management, 59, 852–863.
Zobacz w Google Scholar
Arsenault, A. (2011). Networks: The technological and the social. In: G. Delanty, S. P. Turner (eds.). The Routledge handbook of contemporary social and political theory (pp. 259–270). New York: Routledge. ISBN 9781135997939.
Zobacz w Google Scholar
Barabási, A. L., Bonabeau, E. (2003). Scale-free networks. Scientific American, 288, 60–69.
Zobacz w Google Scholar
Barczak, B. (2016). Koncepcja oceny efektywności struktur sieciowych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788372527172.
Zobacz w Google Scholar
Borgatti, S. P., Halgin, D. S. (2011). On network theory. Organization Science, 22, 1–14.
Zobacz w Google Scholar
Borgatti, S. P., Mehra, A., Brass, D. J., Labianca, G. (2009). Network analysis in the social sciences. Science, 323(5916), 892–895.
Zobacz w Google Scholar
Brass, D. J., Galaskiewicz, J., Greve, H. R., Tsai, W. (2004). Taking stock of networks and organizations: A multilevel perspective. Academy of Management, 47(6), 795–819.
Zobacz w Google Scholar
Brilman, J. (2002). Nowoczesne koncepcje i metody zarządzania. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320813751.
Zobacz w Google Scholar
Camarinha-Matos, L. M., Adu-Kankam, K. (2018). Towards collaborative virtual power plants: Trends and convergence. Sustainable Energy, Grids and Networks, 16, 217–230.
Zobacz w Google Scholar
Castells, M. (2008). Społeczeństwo sieci. Transl. by M. Marody et al. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 9788301162948.
Zobacz w Google Scholar
Cygler, J. (2002). Alianse strategiczne. Warszawa: Difin. ISBN 837251223X.
Zobacz w Google Scholar
Czakon, W. (2012). Sieci w zarządzaniu strategicznym. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. ISBN 9788326438660.
Zobacz w Google Scholar
Czakon, W. (2017). Obrazy sieci w zarządzaniu strategicznych. Zeszyty Naukowe Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 19, 71–81.
Zobacz w Google Scholar
Dagnino, G. B., Levanti, G., Mocciaro Li Destri A. (2016). Structural dynamics and intentional governance in strategic interorganizational network evolution: A multilevel approach. Organization Studies, 37(3), 349–373.
Zobacz w Google Scholar
Delporte-Vermeiren, D., Vervest, P., Van Heck, E. (2004). In search of margin for business networks: The European Patent Office. European Management Journal, 22(2), 167–182.
Zobacz w Google Scholar
Dolińska, M. (2002). Działalność organizacji wirtualnych w sieci powiązań. Organizacja i Kierowanie, 1, 17–30.
Zobacz w Google Scholar
Domański, R., Marciniak, A., (2003). Sieciowe koncepcje gospodarki miast i regionów. Warszawa: KPZK PAN. ISBN 9788391737712.
Zobacz w Google Scholar
Drucker, P. F. (1998). The coming of the new organization. Harvard Business Review, 66, 45–53.
Zobacz w Google Scholar
Dworzecki, Z., Żłobińska, A. (2002). Regionalne sieci przedsiębiorstw jako globalna szansa dla małych i średnich przedsiębiorstw. In: Z. Dworzecki (ed.). Przedsiębiorstwo kooperujące (pp. 299–316). Warszawa: Euro Expert Grupa Doradcza. ISBN 8391809935.
Zobacz w Google Scholar
Graça, P., Camarinha-Matos, L. M. (2017). Evolution of a collaborative business ecosystem in response to performance indicators. In: Collaboration in a Data-Rich World. PRO-VE 2017. IFIP Advances in Information and Communication Technology, Springer, 506, 629–640.
Zobacz w Google Scholar
Hatch, M. J. (2002). Teoria organizacji. Transl. by P. Łuków. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301135417.
Zobacz w Google Scholar
Jarillo, J. C. (1993). Strategic networks. Oxford: Butterworth‐Heinemann. ISBN 0750615729.
Zobacz w Google Scholar
Kadushin, Ch. (2012). Understanding social networks: Theories, concepts, and findings. Oxford: Oxford University Press, ISBN 0199920818, 9780199920815.
Zobacz w Google Scholar
Kisielnicki, J. (2009). Typologia systemów informatycznych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. ISBN 9788363962463.
Zobacz w Google Scholar
Korenik, S. (2003). Dysproporcje w rozwoju regionów Polski – wybrane aspekty. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego. ISBN 9788370116606.
Zobacz w Google Scholar
Koźmiński, A. K. (2004). Zarządzanie w warunkach niepewności. Podręcznik dla zaawansowanych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301142138.
Zobacz w Google Scholar
Krzakiewicz, K., Cyfert, S. (2013) The network concept of strategic management and its limitations. Management, 17(1), 19–30.
Zobacz w Google Scholar
Łobos, K. (2005). Struktury sieciowe. In: R. Krupski (ed.). Zarządzanie przedsiębiorstwem w turbulentnym otoczeniu (pp. 161–192). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320815827.
Zobacz w Google Scholar
Miles, R. E. Snow, C. C. (1992). Causes of failure in network organizations. California Management Review, 34(4), 53–72.
Zobacz w Google Scholar
Niemczyk, J., Stańczyk-Hugiet, E., Jasiński, B. (2012). Sieci międzyorganizacyjne. Współczesne wyzwania dla teorii i praktyki zarządzania. Warszawa: C.H. Beck. ISBN 9788325534493.
Zobacz w Google Scholar
Nogalski, B., Dwojacki, P. (1998) Tworzenie struktur sieciowych jako wynik restrukturyzacji scentralizowanych przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 4, 8–11.
Zobacz w Google Scholar
Ortega, T. (2010), Die Informationstechnologische Unterstützung innovativer Organisations Formen [online, accessed: 2019-11-12]. Retrieved from: http://www.old.fzi.de.
Zobacz w Google Scholar
Pokorska, B. (2004). Przedsiębiorca w systemie franczyzowym. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. ISBN 838880278X.
Zobacz w Google Scholar
Provan, K. G., Kenis, P. (2008). Modes of network governance: Structure, management, and effectiveness. Journal of Public Administration Research and Theory, 18(2), 229–252.
Zobacz w Google Scholar
Ratajczak-Mrozek, M. (2011). Sieci biznesowe a przewaga konkurencyjna przedsiębiorstw zaawansowanych technologii na rynkach zagranicznych. Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny. ISBN 9788374174985.
Zobacz w Google Scholar
Rosińska-Bukowska, M. (2012). Rozwój globalnych sieci biznesowych jako strategia konkurencyjna korporacji transnarodowych. Przypadek sektora motoryzacyjnego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 9788375256758.
Zobacz w Google Scholar
Światowiec-Szczepańska, J., Kawa, A. (2018). Metafory, modele i teorie sieci w naukach o zarządzaniu. Organizacja i Kierowanie, 2(181), 79–91.
Zobacz w Google Scholar
Sydow, J. (1999). Mitbestimmung in Unternehmungsnetzwerken – Eine betriebswirtschaftliche Analyse. In: B. Frick, W. Streeck, N. Kluge (eds.). Die wirtschaftlichen Folgen der Mitbestimmung (pp. 171–223). Frankfurt and New York: Campus. ISBN 9783593363264.
Zobacz w Google Scholar
Witkowski, J. (2004). Wnioskowanie dedukcyjne i empiryzm w badaniu organizacji sieciowych. In: H. Jagoda, J. Lichtarski (eds.). Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Między teorią a praktyką (pp. 160–171). Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego.
Zobacz w Google Scholar
© Copyright by Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie. Artykuły są udostępniane na podstawie Creative Commons Attribution Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Licencja Międzynarodowa
