Keywords
factors and instruments of motivating management staff
responsibility centres
management contract
How to Cite
Abstract
The article describes selected elements of the motivation system in an enterprise, paying particular attention to the factors and instruments of motivating the managerial staff. The task system as well as the competences and duties of the heads of organizational units are also presented, together with the scopes of their activities within the responsibility centres. Varieties of management contracts are given, which form the formal framework for the implementation of the factors motivating managers. The aim of the article is to present the concept of a motivation system for the management of a responsibility centre and the results of empirical research. Factors and tools for stimulating the motivation of the work of managerial staff are adopted as the subject of the analysis, while the activity and development of the enterprise are the reference. The scope of the research was limited mainly to the positions of the profit centre and the normative cost centre, and to a lesser extent the income centre. The following research methods were used to achieve the objectives of the article: literature analysis, work analysis, modelling, interview, expert research and case study. The presented concept of a motivation system for management in responsibility centres is based on the views of the authors emphasizing that it is mainly the management of the organization and working conditions that are the key in the motivation of work, as well as the results of work analysis and managers’ proposals—collected during the interviews. This concept covers 10 groups of motivation factors, which constitute a subclass of non-salary motivation factors and a subclass of salary factors, i.e. the remuneration system and the task-based system of the responsibility centre. Established factors may constitute the basis for building motivation systems for managers of units with a lower degree of autonomy and independence, including managers of functional units separated in a centralized structure.
References
Anthony, R. N., Dearden, J., Vancil, R. F. (1972). Management control systems: Texts, cases and readings. Homewood, IL: Irwin.
View in Google Scholar
Brockhaus T. A. (ed.). (2001). Der Brockhaus Psychologie: Fühlen, Denken und Verhalten verstehen. Mannheim and Leipzig: F. A. Brockhaus. ISBN 376530591X.
View in Google Scholar
Czapla, T., Malarski, M. (2009). Zasady budowania systemu wskaźników pomiaru efektywności procesów biznesowych. In: J. Czekaj (ed.). Metody zarządzania procesami w świetle studiów i badań empirycznych (pp. 115–121). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788372524485.
View in Google Scholar
Duraj, J. (2000). Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320812461.
View in Google Scholar
Grabowska, S. (2017). Kluczowe wskaźniki efektywności – studium przypadku. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria: Organizacja i Zarządzanie, 108, 105–111.
View in Google Scholar
Griffin, R. W. (2018). Podstawy zarządzania organizacjami. Transl. by M. Rusiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 9788301194802.
View in Google Scholar
Griffin, R. W., Pustay, M. (2020). International business: A managerial perspective. 9th ed. Harlow: Pearson Education. ISBN 9781292313795.
View in Google Scholar
Hackman, J. R., Oldham, G. R. (1976). Motivation through the design of work: Test of a theory. Organizational Behavior and Human Performance, 16(2), 250–279. DOI: 10.1016/0030-5073(76)90016-7.
View in Google Scholar
Hart, O. D., Moore, J. (1990). Property rights and the nature of the firm. Journal of Political Economy, 98(6), 1119–1158. DOI: 10.1086/261729.
View in Google Scholar
Haus, B., Nowosielski, S. (1995). Kontroling a kontrakty menedżerskie w przedsiębiorstwie. Przegląd Organizacji, 12.
View in Google Scholar
Humphrey S. E., Nahrgang J. D., Morgeson F. P. (2007). Integrating motivational, social, and contextual work design features: A meta-analytic summary and theoretical extension of the work design literature. Journal of Applied Psychology, 92(5), 1332–1356. DOI: 10.1037/0021-9010.92.5.1332.
View in Google Scholar
Jabłoński, M. (2011). Samoorganizacja w zarządzaniu – źródła i współczesne odniesienie. In: J. Czekaj, M. Lisiński (eds.). Rozwój koncepcji i metod zarządzania (pp. 157–178). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788362511556.
View in Google Scholar
Jones, G. J. (2013). Organizational Theory, Design, and Change. 7th ed. Harlow: Pearson Education. ISBN 9780273765608.
View in Google Scholar
Kister, A. (2009). Raportowanie zorientowane na wartość przedsiębiorstwa. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 51(107), 47–56.
View in Google Scholar
Kolano, K. (2018). Kluczowe wskaźniki efektywności [online, accessed: 2018-09-18]. In: Encyklopedia zarządzania. Retrieved from: https://mfiles.pl/pl/index.php/Kluczowe_wska%C5%BAniki_efektywno%C5%9Bci.
View in Google Scholar
Kopertyńska, W. (1998). Systemy motywowania płacowego w centrach odpowiedzialności. Przegląd Organizacji, 1, 39–40.
View in Google Scholar
Kozioł, L., Tyrańska, M. (2002). Motywowanie pracowników w teorii i praktyce. Warszawa: Biblioteczka Pracownicza. ISBN 8388616269.
View in Google Scholar
Nowak, E. (2002). Kryteria wyodrębniania ośrodków odpowiedzialności. Controlling i Rachunkowość Zarządcza, 12.
View in Google Scholar
Oldham, G. R., Hackman, J. R. (2010). Not what it was and not what it will be: The future of job design research. Journal of Organizational Behavior, 31(2–3), 463–479. DOI: 10.1002/job.678.
View in Google Scholar
Parmenter, D. (2016). Kluczowe wskaźniki efektywności (KPI). Tworzenie, wdrażanie i stosowanie. Transl. by L. Sielicki. Gliwice: Helion. ISBN 9788328317666.
View in Google Scholar
Penc, J. (1996). Motywowanie w zarządzaniu. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu. ISBN 8385441204.
View in Google Scholar
Pietroń-Pyszczek, A. (2007). Motywowanie pracowników. Wskazówki dla menedżerów. Wrocław: Wydawnictwo Marina. ISBN 9788392413820.
View in Google Scholar
Rheinberg, F. (2006). Psychologia motywacji. Transl. by J. Zychowicz. Kraków: Wydawnictwo WAM. ISBN 8373186409.
View in Google Scholar
Skrzypek, E., Hofman, M. (2010). Zarządzanie procesami w przedsiębiorstwie. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. ISBN 9788375267105.
View in Google Scholar
Strategor. (2001). Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość. Transl. by K. Bolesta-Kukułka. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320812984.
View in Google Scholar
Świerk, J. (2004). Rola ośrodków odpowiedzialności w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H: Oeconomia, 38, 287–299.
View in Google Scholar
Waszczak, S. (2010). Miejsce motywacji wewnętrznej wśród rodzajów motywacji i sposobów motywowania. In: A. Lipka, M. Król, S. Waszczak, A. Winnicka-Wejs (eds.). Kształtowanie motywacji wewnętrznej. Koszty jakości i ryzyko. Warszawa: Difin. ISBN 9788376411811.
View in Google Scholar
Ziębicki, B. (2011). Istota i ewolucja koncepcji performance management (zarządzanie wynikami). In: J. Czekaj, M. Lisiński (eds.). Rozwój koncepcji i metod zarządzania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788362511556.
View in Google Scholar
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.