System motywowania kadry kierowniczej w centrach odpowiedzialności

Abstrakt

W artykule opisano wybrane elementy systemu motywacji w przedsiębiorstwie, ze zwróceniem uwagi szczególnie na czynniki i instrumenty motywowania kadry kierowniczej. Przedstawiono także system zadaniowy oraz kompetencje i obowiązki kierowników jednostek organizacyjnych, jak również zakresy ich działalności w ramach centrów odpowiedzialności. Podano odmiany kontraktów kierowniczych, które stanowią formalne ramy implementacji czynników motywowania kierowników. Celem artykułu jest prezentacja koncepcji systemu motywacyjnego kadry kierowniczej centrum odpowiedzialności oraz prezentacja wyników badań empirycznych. Jako przedmiot analizy przyjęto czynniki i narzędzia pobudzania motywacji pracy kadry kierowniczej, natomiast odniesienie stanowią działalność i rozwój przedsiębiorstwa. Zakres badań ograniczono głównie do stanowisk pracy centrum zysku oraz centrum kosztów normatywnych i centrum dochodów w mniejszym stopniu. Do realizacji celów artykułu wykorzystano metody badawcze: analiza literatury, analiza pracy, modelowanie, wywiad, badania eksperckie i analiza przypadku. Zaprezentowaną koncepcję systemu motywowania kadry kierowniczej w centrach odpowiedzialności oparto na poglądach autorów podkreślających, że to głównie zarządzanie organizacją i warunki pracy są kluczowe w motywacji pracy, jak również na wynikach analizy pracy oraz propozycjach kierowników – zebranych w trakcie wywiadu. W koncepcji tej ujęto 10 grup czynników motywacji, które stanowią podklasę pozapłacowych czynników motywacji oraz podklasę czynników płacowych, to jest systemu wynagradzania i systemu zadaniowego centrum odpowiedzialności. Ustalone czynniki mogą stanowić podstawę budowy systemów motywacyjnych kierowników jednostek o niższym stopniu autonomii i samodzielności, w tym kierowników jednostek funkcjonalnych wyodrębnionych w scentralizowanej strukturze.