Abstrakt
Powojenny rozwój gospodarki światowej spowodował wiele zmian w jej strukturze. Nastąpił dynamiczny rozwój handlu międzynarodowego, wzrosło znaczenie korporacji i inwestycji międzynarodowych, powstały liczne organizacje międzynarodowe mające na celu współpracę regionalną lub światową. Rozwój ten miał również wpływ na światowe finanse, pojawiła się potrzeba wprowadzenia adekwatnego systemu rozliczenia aktywności ekonomicznej, w szczególności ujawniły się niedostatki w zakresie koncepcji wymiany walut oraz wiarygodności informacji finansowej. Początkiem procesu formalizacji pojawiających się postulatów reformy systemu rachunkowości był X Światowy Kongres Rachunkowości w Londynie w 1972 roku. Jedną z podjętych rezolucji było uruchomienie prac mających na celu sformułowanie międzynarodowych standardów rachunkowości (Łojek 2020). W efekcie powstał system standardów regulujący każdy obszar rachunkowości i sprawozdawczości finansowej.
Celem artykułu jest analiza porównawcza regulacji w zakresie rachunkowości aktywów trwałych zawartych w krajowej ustawie o rachunkowości i Międzynarodowych Standardach Rachunkowości.
W artykule omówiono pojęcie i zasady wyceny środka trwałego. W szczególności przedstawiono wycenę wstępną oraz zasady naliczania amortyzacji i aktualizacji wartości środków trwałych. Tekst pracy został przygotowany w oparciu o literę polskiej ustawy o rachunkowości, międzynarodowego standardu rachunkowości numer 16: rzeczowe aktywa trwałe oraz literaturę z zakresu środków trwałych. Konstrukcja systemu MSSF/MSR powoduje, że korzystanie z danego standardu może wymagać odpowiedniej znajomości pozostałych standardów. Wartością dodaną artykułu jest usystematyzowanie wiedzy w obszarze wyceny i ewidencji środków trwałych, w szczególności możliwości stosowania międzynarodowego standardu rachunkowości 16.
Bibliografia
Artienwicz N. (2011), Amortyzacja liniowa a amortyzacja degresywna, Biuletyn Rachunkowości, 12(132), KPMG, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Boruta A. (2012), Zasady wyceny według MSR i polskiej ustawy o rachunkowości, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej – praca magisterska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Duszyńska N. (2015), Wpływ amortyzacji podatkowej oraz bilansowej środków trwałych na wynik finansowy jednostki na przykładzie firmy XYZ, Finanse i Prawo Finansowe, nr 4, Wydział Ekonomiczno – Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Emerling I. (2011), Bilans w świetle regulacji krajowych i międzynarodowych – różnice, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 41, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 668, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar
Fiedoruk B. (2018), Przepisy podatku dochodowego w kształtowaniu polityki rachunkowości w zakresie środków trwałych a zniekształcenie sprawozdania finansowego, Studia Ekonomiczne, Prawne i Administracyjne, nr 3-4, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Furman J. (2011), Badanie zasadności polityki rachunkowości przedsiębiorstwa przez biegłego rewidenta, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości nr 60, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Frymus M. (2014), Jednostki zobowiązane i uprawnione do stosowania Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej w Polsce, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 69, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar
Gierusz J., Koleśnik K. (2020), Plan kont z komentarzem, Wydawnictwo ODDK, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Hołda A. (2013), MSR/MSSF w polskiej praktyce gospodarczej, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Hołda A., Pociecha J. (2009), Probabilistyczne metody badania sprawozdań finansowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Hołda A., Staszel A. (2018), Niskocenność w rachunkowości na tle zmiany dolnej granicy środków trwałych, Rachunkowość 3/2018.
Zobacz w Google Scholar
Ignatowski R. (2012), Światowa harmonizacja rachunkowości w perspektywie teoretycznej, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 67, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kabalski P. (2014), MSSF a ustawa o rachunkowości (4). Środki trwałe – dokończenie, Rachunkowość 5/2018.
Zobacz w Google Scholar
Kaczmarek M. (2008), Metody amortyzacji w małych i średnich przedsiębiorstwach w badaniach ankietowych, Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia, nr 9, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar
Karkula Z. (1999), Amortyzacja podatkowa i bilansowa, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Krajowe Standardy Rachunkowości, https://www.gov.pl/web/finanse/krajowe-standardy-rachunkowosci, dostęp dnia: 31 sierpnia 2021 roku.
Zobacz w Google Scholar
Kuzior A. (2017), Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Kuzior A. (2012), Prezentacja skutków wyceny i zmian w stanie środków trwałych w sprawozdaniu finansowym sporządzonym według MSSF, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 255, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Kuzior A., Maćkowiak E., Poniatowska L., Rówińska M. (2019), Wartości szacunkowe w sprawozdaniu finansowym sporządzonym wg MSSF, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Lis T. (2014), Kapitał z aktualizacji wyceny i zakres jego ujawnień w sprawozdawczości finansowej w świetle międzynarodowych i polskich standardów rachunkowości, Studia Ekonomiczne, nr 190, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Łojek P. (2020), The relationship between profitability and financial liquidity among the importers of best-selling brands of new cars in Poland, Central European Economic Journal, 7(1), 127-142.
Zobacz w Google Scholar
Łojek P. (2020), Analiza wysokości wynagrodzenia firm audytorskich badających sprawozdania finansowe spółek giełdowych z WIG30, [w:] Chłapek K., Krajewska S., Zieniuk P. Wyzwania rewizji finansowej, Wydawnictwo DIFIN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Malinowska U. (2006), Wpływ międzynarodowych standardów rachunkowości na walory informacyjne sprawozdań finansowych, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, nr 1, Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar
Mamcarz K., M. (2008), Wartość rezydualna jako istotny komponent wartości początkowej, Annales Universitatis Mariae Curie – Skłodowska. Sectio H. Oeconomia, nr 42, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Międzynarodowy standard rachunkowości numer 16 (2018), https://polanskiaudyt.pl/wp-content/uploads/2012/11/MSR-16-Rzeczowe-aktywa-trwałe.pdf, dostęp dnia: 1 września 2021 roku.
Zobacz w Google Scholar
Międzynarodowy standard sprawozdawczości finansowej numer 16 (2019), https://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/unia/regulacje_i_dokumenty_powiazane/ias_ifrs, dostęp dnia: 1 września 2021 roku.
Zobacz w Google Scholar
Misińska D. (2001), Normy prawa bilansowego w sektorze bankowym, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 4, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Nobes Ch., Parker R. (2010), Comperative International Accounting, Harlow.
Zobacz w Google Scholar
Paprocki J. (2008), Amortyzacja środków trwałych – czasowe zaprzestanie używania i używanie sezonowe, Przegląd Piekarski i Cukierniczy, 56(07), Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Pomykalska B., Pomykalski P. (2017) Analiza finansowa przedsiębiorstwa, wskaźniki i decyzje w zarządzaniu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Rowińska M. (2011), Modele wyceny inwestycji niefinansowych – zasady odzwierciedlania skutków wyceny w kontekście międzynarodowych i polskich regulacji rachunkowości, Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia, nr 41, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 668, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar
Rubik J. (2012), Wybrane problemy identyfikacji i wyceny kosztów środków trwałych w budowie, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 255, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Rusinkiewicz M., Wasilewski M. (2006), Prawo bilansowe i MSR/MSSF w kształtowaniu sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 61, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Rydzak R. (2016), Rola biegłego rewidenta w wykrywaniu istotnych zniekształceń sprawozdania finansowego będących konsekwencją oszustwa, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, tom Ryzyko nadużyć w rachunkowości i finansach, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Stępień K. (2019), Polityka rachunkowości w kreowaniu wartości informacyjnej sprawozdań finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Sulik – Górecka A. (2015), Konsekwencje zabezpieczania przepływów pieniężnych dla całkowitego dochodu w świetle zmian regulacji MSR/MSSF, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 77, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 873, Szczecin.
Zobacz w Google Scholar
Śnieżek E., Krasodomska J., Szadziewska A. (2018), Informacje niefinansowe w sprawozdawczości biznesowej przedsiębiorstw, Wydawnictwo Nieoczywiste, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Tkocz – Wolny K. (2016), Wycena bilansowa środków trwałych i jej wpływ na wynik finansowy, Studia Ekonomiczne, nr 253, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Turzyński M. (2020), Rachunkowość umów leasingu. Stan obecny i kierunki zmian, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, tj. Dz. U. 2019 poz. 351.
Zobacz w Google Scholar
Wędzki D. (2021), Wskaźniki finansowe dla sprawozdawczości według międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wójcik – Jurkiewicz M. (2020), Raportowanie niefinansowe banków z perspektywy społecznej odpowiedzialności – przykłady z WIG-ESG, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 108(164), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Wójcik – Jurkiewicz M., Jurkiewicz R. (2014), Kierunki zmian w zakresie wiarygodności sprawozdań finansowych, Studia Ekonomiczne, nr 164, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Zegarowicz Ł. (2016), Ulga na B+R – ocena zmian w zakresie podatkowego wsparcia działalności innowacyjnej w Polsce, Optimum. Economic Studies, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Zobacz w Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.