Cechy regionalne a rozwój krajowej infrastruktury drogowej na przykładzie autostrady A4

Abstrakt

Artykuł jest próbą opisania czynników, które mają wpływ na budowę krajowej infrastruktury drogowej. Autostrady i drogi ekspresowe są jedną z form najbardziej drastycznej ingerencji w układy ekologiczne i krajobraz. Polska jest zróżnicowana pod względem klimatycznym, geologicznym, kulturowym, bogactwa występowania fauny i flory, poziomu zaludnienia, rozwoju gospodarczego, poziomu rozwoju rolnictwa, przemysłu, występowania bogactw naturalnych, wykopalisk archeologicznych, skupisk akwenów wodnych, rozdrobnienia gospodarstw rolnych, przywiązania do ziemi itp. To sprawia, że inaczej buduje się drogi w północnej części kraju, gdzie tereny są nizinne, bogatsze w zbiorniki wodne, a inaczej na wyżynnych obszarach południa Polski. Różnorodność regionalna wpływa na to, że w trakcie budowy dróg w różnych częściach kraju pojawiają się nieprzewidziane problemy, które spowalniają prace i mnożą koszty. Autorka, opierając się na wybranym przykładzie budowy odcinka autostrady nr 4 z Krakowa do Tarnowa, prezentuje różnego rodzaju cechy, w tym regionalne, środowiskowe, społeczne, które wpłynęły na czas i jakość realizowanych prac. Najważniejsze cechy regionalne województwa małopolskiego, które pozwalają na indywidualną charakterystykę prac budowlanych na tym terenie, to duże rozdrobnienie gospodarstw rolnych, bogactwo rezerwatów przyrody, występowanie „podwójnej dokumentacji prawnej” w obrocie nieruchomościami, nieuregulowany stan prawny znacznej ilości nieruchomości, przywiązanie mieszkańców do ziemi, tzw. ojcowizny, mała mobilność Małopolan, częste powodzie, mroźne zimy, bogactwo archeologiczne, liczne zabytki.